Toshkent davlat yuridik universiteti jinoyat huquqi

18.3.
 
Sudlanganlikning olib tashlanishi 
Kam ahamiyatli jinoyat sodir etib, sudlanganlik tamg‗asi tushib qolgan 
shaxsning nafaqat o‗ziga, balki uning oila a‘zolari, farzandlari, hatto nevaralariga 
ham tamg‗a tushgan hisoblanadi. Hozirgi kunda yoshlarimiz biror organga ishga 
kirayotganida uning barcha qarindosh-urug‗lari to‗g‗risidagi ma‘lumotlar axborot 
markazidan olib, tekshiriladi. Birorta qarindoshi sudlangan kishining bunday 
organlarga ishga olinishi amri mahol va buni o‗ta noto‗g‗ri siyosat, deb 
hisoblayman. Chunki bola otasi yoki boshqa qarindoshining qilmishi uchun javob 
berishi hech qanday andozalarga mos emas. Birinchi Prezidentimiz I.Karimov bu 
to‗g‗rida shunday degandi: ―Agar biror bir oila boshlig‗i qonunni buzishda 
ayblanadigan bo‗lsa, uning butun oilasi va yaqinlari ham jinoyat tamg‗asi va 
sharmisorlik azobini ko‗tarib yurishiga qarshimiz. Biz otaning nomunosib xulqi 
uchun oila a‘zolari, eng avvalo, hayotga yorug‗ niyat va katta umidlar bilan 
endigina qadam qo‗yayotgan yoshlarning jamiyatdan uzilib qolishiga aslo yo‗l 
qo‗ymasligimiz kerak. Bu bizning bosh maqsadimizdir‖. Demak, sudlanganlik 
holatini olib tashlashning yangi mexanizmini ishlab chiqishda mazkur holatlar 
albatta inobatga olinmog‗i shart. 
JKning 79-moddasida sudlanganlikni olib tashlash tartibi belgilangan.
Qonunga ko‗ra, o‗n besh yilgacha muddatga ozodlikdan mahrum qilingan 
shaxslarga nisbatan muddatidan ilgari sudlanganlikning tugatilishi, faqat shaxsga 
nisbatan jazoni o‗tab bo‗lgach, ma‘muriy yoki intizomiy ta‘sir chorasi 
qo‗llanilmaganligi sharti bilan yo‗l qo‗yiladi. Bunda ko‗rsatilgan choralarni 
qo‗llash asosi ahamiyatsizdir, ular mavjudligining o‗zi sudlanganlikni olib 
tashlashga to‗sqinlik qiladi. Shu bilan birga, mazkur choralarni tayinlashda, sud