Тошкент давлат юридик университети фуқаролик ҳУҚУҚИ дарслик II қисм

Назорат учун саволлар

1. Фуқаролик ҳуқуқида шартноманинг баҳоси қандай шарт ҳисобланиши борасида турли хилдаги қоидалар белгиланган. Шу нуқтаи назардан олди-сотди шартномасининг баҳоси мазкур шартнома учун қандай шарт ҳисобланиши ва унинг амалда қандай қўлланилишини ифодаланг.

2. Олди-сотди шартномасида товарнинг сифати ва миқдори, бутлиги, идиш ва ўрами муҳим шартлардан ҳисобланади. Амалдаги қонунчиликда товарнинг сифати ва миқдори, бутлиги, идиш ва ўрами борасида умумий нормалар белгиланган. Бироқ ҳуқуқни қўллаш амалиётида ва тадбиркорлик иш муомаласида бу бора бир қатор ўзига хос ҳолатлар учрайди. Ушбу ҳолатларни изоҳлаб беринг.
3. Йўлчиев магазиндан телевизор сотиб олди. Орадан 20 кун ўтгач, телевизор бузилди, ишдан чиқди, носоз аҳволга келди. Сотиб олувчи магазинда шу турдаги телевизорнинг борлигига асосланиб, бузилган телевизорни янгисига алмаштириб беришни талаб қилди, шунингдек телевизорни устахонада кафолат асосида тузатиб беришларига қарши эканлигини билдирди.
Кафолат муддатлари билан сотиладиган товарларни алмаштириш тартиби қандай?
Ушбу ҳолатда магазин телевизорни алмаштириб бериши шартми?
4. Универмаг Толиповга унинг уйига етказиб бериш шарти билан пианинони сотди. Етказиб бериш пайтида автомобиль қаттиқ ёмғир тагида қолганлиги сабабли пианино ҳўл бўлди ва яроқсиз ҳолатга келди. Сотиб олувчи унга етказиб берилган пианинони қабул қилишдан бош тортди ва тўлаган пулини қайтаришни ёки бошқа соз пианинони етказиб беришни талаб қилди. Ўз аризасида фуқаро Толипов универмаг маъмуриятидан қуйидагича жавоб олди: Толипов магазиндан пианинони ўзи танлаб ва унга пул тўлаб олган, у пианинони мулкдори бўлган, шунинг учун ҳам тасодифий сабаб туфайли мусиқа асбобининг яроқсиз ҳолга келиш оқибатлари олдини унинг ўзи олиши керак эди. Толипов ўз даъво аризасида универмагдан пианино учун тўланган пулни ёки пианинони ўрнига сотувга янги русумли музлаткични ундириб беришни сўрайди. Ўз навбатида универмаг суддан Толиповга сотиб олган пианиносини қабул қилиб олиш мажбуриятини юклатишни талаб қилади.
Ашёни етказиб бериш шарти билан тузилган олди-сотди шартномаси бўйича сотиб олувчига мулк ҳуқуқи қачондан бошлаб вужудга келади? Толипов етказиб берилган пианинони қабул қилишдан бош тортишга ва пулини қайтаришни ёки пианино ўрнига музлаткични алмаштиришни талаб қилишга ҳақлими?