Тошкент давлат юридик университети фуқаролик ҳУҚУҚИ дарслик II қисм

Назорат учун саволлар:
1. Бугунги кунда чакана олди-сотди шартномасини нафақат ФК билан балки бир қатор қонун ости ҳужжатлари билан тартибга солинади. Амалдаги қонунчилик билан чакана олди-сотди мунособатларининг тартибга солиниши (бозор ва ярмарка қоидалари)ни тавсифланг.
2. Чакана олди-сотди шартномасида товарни сотишнинг бир қатор усуллари қўлланилади. Мазкур усулларни тавсифланган ва улар ўртасида ўхшаш ва фарқли жиҳатларни ёритинг.
3. Фуқаро Қосимов “Эл-Қувват” дўконидан Кореяда ишлаб чиқарилган “LG” музлатгичини сотиб олди. Музлатгичга дўкон томонидан бир йил кафолат берилди. Орадан тўққиз ой ўтгач музлатгич бузилиб қолди. Фуқаро Қосимов музлатгични кафолат устахонасига кафолат талонига асосан бепул тузатиш учун топширди. Устахонада керакли эҳтиёт қисмлар йўқлиги сабабли, музлатгични олти ой муддат давомида тузатишди. Фуқаро Қосимов ўз музлатгичини олиб кетишга келганда устахонада музлатгичга берилган кафолат муддати ўтганлигини айтиб, ундан ремонт (тузатиш) учун ҳақ тўлашни сўрашди.
Ушбу вазиятда устахона ходимлари ҳаракатлари тўғрими? Жавобни асосланг. Фуқаро Қосимов мажбуриятни ўз вақтида бажариш учун қандай таъминлаш усулини қўллаши мумкин?
4. Истеъмолчи–сотиб олувчи 2 ой олдин сотиб олинган чангютгични алмаштириб берилишини талаб қилди. Унинг айтишича чангютгич чангни ёмон ютмоқда ва уни созлаб бўлмади. Ушбу холатни кафолат муддатида хизмат кўрсатадиган устахонанинг маълумотномаси тасдиқлади. Сотувчи сотиб олувчининг талабларига қўшилмай чангютгични тузатиб бериш ва тузатишга нисбатан кафолат беришни таклиф қилди. Ва чангютгични тўлиқ таъмирлаш учун устахона кафил бўлишини талаб қилди.
Бундай вазиятда устахона кафил бўла оладими? Жавобни асосланг.


3-§. МАҲСУЛОТ ЕТКАЗИБ БЕРИШ ТУШУНЧАСИ
ВА ҲУҚУҚИЙ БЕЛГИЛАРИ

Маҳсулот етказиб бериш шартномасига мувофиқ тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланаётган маҳсулот етказиб берувчи-сотувчи шартлашилган муддатда ёки муддатларда ўзи ишлаб чиқарадиган ёхуд сотиб оладиган товарларни сотиб олувчига тадбиркорлик фаолиятида фойдаланиш учун ёки шахсий, оилавий мақсадларда, рўзғорда ва шунга ўхшаш бошқа мақсадларда фойдаланиш билан боғлиқ бўлмаган бошқа мақсадларда фойдаланиш учун топшириш, сотиб олувчи эса товарларни қабул қилиш ва уларнинг ҳақини тўлаш мажбуриятини олади (ФКнинг 437-моддаси).

Маҳсулот етказиб бериш шартномаси товарлар олди-сотдиси бўйича тадбиркорлик фаолиятини амалга оширувчи субъектлар ўр­тасида қўлланадиган ва энг кўп амалиётда учрайдиган шартнома­лардан биридир. Ушбу шартнома моддий неъматларни бир шахсдан бошқа шахсга ўтишини таъминлайди. Бу эса ўз навбатида иқтисодий муносабатларни ривожланишига олиб келади.
Маҳсулот етказиб бериш шартномаси олди-сотди шартномаси­нинг алоҳида тури бўлиб ҳисобланади³. Ушбу шартномани айрим ҳолларда тадбиркорлик ёки савдо олди-сотдиси деб аташади.