Toshkent davlat yuridik instituti o. M. Mad aliyev prokuror nazorati

1 В.И. Басков, Б.В. Коробейников. Курс прокурорского надзора. Учебник.
М., «Зерцало», 2001, стр. 229.
283

---

• ariza;
• iltimosnoma;
• xulosa;
• prokurorning protesti;
• prokurorning taqdimnomasi1.
Prokurorning jinoyat ishi bo‘yicha sud muhokamasi mobaynida 
beradigan fikri har qanday holatda quyidagicha bolishi kerak:
1. 
Obyektiv va isbotlangan.
Prokuror xulosasiga asos bo‘lgan 
yakuniy fikrlar faqatgina haqiqatni aks ettirishi, hech qanday 
o‘zboshimchalik bilan qonunni talqin qilmasligi, ishni haqiqiy 
holatlarini o‘zgartirilishiga umuman yo‘l qo‘ymasligi lozim. Proku­
ror xulosa qilishiga asos bo‘lgan, mantiqan hech qanday e’tirozsiz 
yakuniy fikming shakllanishiga xizmat qilgan ishonarli motivlardan 
foydalanilgan bo‘lishi shart.
2. 
Har tomonlama va to ‘liq.
Prokurorning xulosasi hamma vaqt 
ham bir yoqlama fikrni ifodalaydigan xulosadan iborat bo‘lmasligi 
lozim. Har bir jinoyat ishi bo‘yicha uning fikri faqatgina «qo‘shi- 
laman yoki qo‘shilmayman» bilan chegaralanib qolmasdan, jinoyat 
ishini har tomonlama va to ‘liq ravishda ochib beradigan barcha 
holatlami o ‘zida aks ettirgan bo£lishi, ish bo'yicha aybni yengillash- 
tiruvchi va og‘irlashtiruvchi holatlami barchasi e’tiborga olinganligi, 
paydo bo‘ladigan masalalar yuzasidan prokurorning tutgan o‘rni 
atroflicha ish holatlariga xolisona baho berish bilan kuzatilishi lozim.
Yuridik asoslantirilgan bo‘lishi, ya’ni moddiy va protsessual 
huquq normalariga qaratilgan bo‘lishi, qaysi moddiy va protsessual 
huquq normalariga tegishliligini o ‘zida aks ettirgan bo‘lishi kerak. 
Agarda jinoyat ishi bo‘yicha jinoiy qilmishga yuridik baho berish 
lozim bo‘lib qolsa hamda murakkab huquqiy masalalami hal etish 
zarurati tug‘ilib qolganda, sud amaliyotiga murojaat qilinishi, Oliy 
sud plenumining shu jinoyat ishida ko‘rilayotgan jinoyatlar toifalari 
bo‘yicha qabul qilgan qarorlari bilan asoslantirilgan bo‘lishi shart.
Aniq belgilangan boiishi, ya’ni prokuror hal qilinayotgan masala 
yuzasidan o'zining aniq belgilangan o‘rnini bilib olishi kerak. Shu 
masala bo‘yicha o ‘zining fikrini aniq bayon qilishi, ya’ni masalani 
yo ijobiy hal qilish yoki salbiy hal qilish haqidagi, boshqacha qilib 
aytganda, masala bo‘yicha kiritilgan iltimosnomani yo qondirish 
yoki rad etish haqidagi aniq fikrini bildirishi lozim. Ushbu ikki