Toshkent davlat yuridik instituti o. M. Mad aliyev prokuror nazorati

8.3. Sudlarda jinoyat ishlarini ko‘rishda prokuror vakolatlari
Jinoyat protsessual qonunchiligi va «Prokuratura to ‘g‘risida»gi 
Qonun talablaridan kelib chiqib, sudlarda jinoyat ishlarini ko‘rili- 
shida prokurorlar quyidagi vakolatlarga ega:
• sud muhokamasiga tayyorgarlik qismida jinoyat ishlari bo‘yicha 
sud tom onidan qabul qilingan qarorlarning qonuniyligini ko‘rib 
chiqadi;
• sudda jinoyat ishining ko'rilishida qatnashar ekan, davlat 
ayblovchisi sifatida ishtirok etadi;
282

---

• sud muhokamasi mobaynida paydo bo'ladigan masalalar 
yuzasidan o‘z xulosasini beradi;
• davlat va jamiyat manfaatlarini muhofaza qilish, fuqarolarning 
huquq va qonuniy manfaatlarini qonuniy himoya qilish talab 
qilingan hollarda da’vo arizalari bilan sudga murojaat qiladi va ularni 
sudda quwatlaydi;
• g‘ayriqonuniy va asossiz sud hukmlari, ajrimlari va qarorlariga 
nisbatan protest kiritadi;
• protestlar va shikoyatlar asosida apellatsiya, kassatsiya va 
nazorat instansiya sudlarida jinoyat ishlarini ko‘rilishida xulosalar 
beradi;
• sudlarning hukmlari, ajrimlari va qarorlarini o‘z vaqtida va 
qonuniy ravishda ijro etilishini tekshiradi;
• sudlarning hukmlari, ajrimlari va qarorlarini o‘z vaqtida va 
qonuniy ravishda ijro etilishini nazorat qiladi.
Zarur hollarda sud hukmlari, ajrimlari va qarorlarini qonun 
bilan belgilangan tartibda nazorat tartibida qayta ko‘rib chiqilishi 
uchun hamda yangi ochilgan holatlarda jinoyat ishi bo‘yicha tergov 
harakatlarini tiklash uchun kerakli choralarni ko‘radi'.
Jinoyat ishlarining barcha instansiyalarda sudlar tomonidan 
ko'rilishi mobaynida yo‘1 qo‘yilgan xatolarni prokurorlar tomo­
nidan turli uslublar bilan aniqlanishi mumkin:
• prokuror ishtirokisiz ko‘rilgan jinoyat ishlari bo‘yicha chiqaril- 
gan hukmlarni qonuniyligi va asoslanganligini qonun bilan belgi­
langan 10 kunlik apellatsiya muddatida ко‘rib, tekshirib chiqish;
• prokurorlar tomonidan apellatsiya, kassatsiya va nazorat 
instansiya sudlarida jinoyat ishlarini ko‘rilishida ishtirok etish;
• hukmlarning ijroga qaratilishi qonuniyligini va ijroga qaratish 
m uddatiga qanday amal qilinayotganligini tekshirish hamda 
hukmlarni ijro etishda ishtirok etishning umumiy tartib va qoidalari 
bo‘yicha qonun talablarining bajarilayotganligini tekshirish;
• jinoyat ishlari yuzasidan yoxud alohida bir toifa jinoyat ishlari 
yuzasidan ma’lum bir vaqt oralig‘i bo‘yicha sud amaliyotini umum- 
lashtirish.
Sudlarda jinoyat ishlarini ko£rilishida yo‘l 
q o ‘y ilg a n
xatolarni 
bartaraf qilishga yordam beradigan huquqiy-normativ aktlarga 
quyidagilar kiradi: