Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

4-§. B in o va in sh o o t ijara shartn om asi
4.1. B in o va in sh o o t ijarasi tu sh u n ch a si va h u q u q iy belgilari
Bino yoki inshootni ijaraga berish shartnom asi bo'yicha ijaraga 
beruvchi ijaraga oluvchiga bino yoki inshootni vaqtincha egalik qilish va 
foydalanish yoxud vaqtincha foydalanish uchun topshirish majburiyatini 
o'z zimmasiga oladi (FK 573-moddasi, 1-qism.).
Y uqorida ko'rib chiqilgan prokat, ijara, transport vositalari ijarasi 
shartnom asidan farqli o'laroq bu shartnom a o'zining xususiyatlariga ko'ra, 
m ulk ijarasi shartnomasining alohida shakli sifatida kiritilgan. Bino va 
inshootni ijaraga berishda m axsus belgilangan tartib va bunday huquqiy 
m unosabatlarni reglamentlovchi (belgilovchi) qoida m uhim o'rin egallaydi.
H ar qanday ko'chmas m ulk ijarasiga tegishli m axsus qoidalar bevosita 
ijara to'g 'risid ag i um um iy qoidada o'z aksini topgan, M asalan, y er 
uchastkalarini ijaraga berish tartib i qonun bilan o'rnatilishi mumkin, 
ko'chm as m ulk ijara shartnom asi Davlat ro'yxatidan o'tkazilishi lozim 
(FK 539-modda, 2-qism.). Ijaraga beruvchi agar qonun hujjatlarida yoki 
shartnom ada boshqacha tartib belgilangan bo'lmasa, o'z hisobidan ijaraga 
berilgan m ulkni kapital ta ’m irlash m ajburiyatini oladi. Ijaraga oluvchining 
vafot etishi uning ko'chm as m ulkka bo'lgan huquq va m ajburiyatlari 
agar qonun hujjatlarida yoki shartnom ada boshqacha tartib belgilanmagan 
bo'lsa ija ra shartnom asi bo'yicha uning vorislariga o'tadi. Y uqorida 
keltirilgan qoidalar ko'chmas m ulk ijarasi shartnomasining barcha turlariga 
tegishli bo'lib, agar qonun hujjatlarida yoki boshqa qoidalarda o'zgacha 
t a r tib b e lg ilan g an bo'lm asa, u la r bino va inshootni ija rag a berish 
shartnomasining maxsus qoidalar iga ham kiradi.
S h u n d a y qilib, bino va insh o ot ijarasi b ilan bog'liq h u q u q iy

---

m unosabatlar birinchi navbatda FKning 34-bob 4-paragrifda belgilangan 
qoidalar bilan va boshqa maxsus qoidalar bilan tartibga solinadi.
Bino va inshootlar ijarasi shartnom asining huquqiy belgilari:
Birinichidan, 
ushbu shartnom a taraflarining h ar ikkisida ham huquq 
va m ajburiyatlar bo'lganligi sababli ikki tomonlama h arakterga ega.