Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

5-§. Tovar (xizmat) bclgisiga bo'lgan huquqni 
buzganlik uchun javobgarlik
FKning 1007-moddasida tovar belgisiga bo'lgan huquqni buzganlik 
uchun fuqarolik-huquqiy javobgarlik asosi, javobgarlik hajmi belgilab 
qo'yilgan.
Tovar belgisidan qonunga xilof ravishda foydalanish deganda tovar 
belgisidan qonuniy asosga ega bo'lmagan holda (tovar belgisi egasi bilan 
ushbu belgiga bo'lgan huquqni olish haqida shartnoma tuzmasdan yoxud 
tovar belgisidan foydalanishga litsenziya olish haqida shartnoma 
tuzmasdan) tovar belgisidan foydalanish tushuniladi.
Tovar belgisidan qonunga xilof ravishda foydalanayotgan shaxs 
qoidabuzarlikka yo'l qo'yayotganligi bilgan yoki bilishi lozim bo'lgan

---

vaqtdan boshlab, qoidabuzarlikni to‘xtatmog‘i shart.
Tovar belgisidan qonunga xilof ravishda foydalangan shaxs buning 
natijasida tovar belgisining egasiga (ba’zi hollarda ushbu tovar belgisidan 
foydalanishga litsenziya olgan shaxsga ham) yetkazilgan zararlarni to‘lashi 
shart. Bunda FKning 14-moddasida belgilab qo‘yilgan zararni qoplash 
haqidagi qoidalardan kelib chiqmoq kerak. Tovar belgisi egasiga 
yetkazilgan zarar, eng avvalo, uning tovar belgisi egasi sifatidagi 
huquqlarini tiklash uchun qilgan yoki qilinishi lozim bo'lgan xarajatlar, 
shuningdek, qoidabuzar bunday qoidabuzarlik natijasida yetkazilgan 
tovar belgisidan qonunga xilof ravishda foydalanish natijasida daromad 
olgan bo'lsa, olingan daromadlar tovar belgisi egasi (ba’zi hollarda 
tovar belgisidan foydalanishga litsenziya olgan shaxs)ga undirib berilishi 
lozim.
Tovar belgisidan qonunga xilof ravishda foydalanayotgan shaxs 
qoidabuzarlikni to'xtatish bilan birga, quyidagi harakatlarni ham amalga 
oshirishga majbur:
1) tayyorlab qo'yilgan tovar belgisi tasvirlarini (etiketkalar, yorliqlar, 
tamg'alar, muhrlar, reklama prospektlari, shu kabilar) yo'q qilib tashlashi 
shart;
2) qonunga xilof ravishda foydalanayotgan tovar belgisini yoki 
chalg'itib yuborish darajasida unga o'xshashi bo'lgan belgini tovardan 
yoki uning idishi va o'rovidan yo'qotishi (o'chirib tashlash, qirib tashlash, 
qirqib tashlash, bo'lib tashlash) shart.
Yuqoridagi harakatlarni qoidabuzar o'zi amalga oshirmagan holda 
sud tomonidan, qoidabuzar hisobidan majburiy tarzda amalga oshiriladi.
Agarda qonunga xilof ravishda foydalanayotgan tovar belgisini yoki 
almashtirib yuborish darajasida unga o'xshash bo'lgan belgini tovardan, 
uning idishidan va o'rovidan yo'qotishning iloji bo'lmasa tegishli tovar 
(idishi, o'rovi) yo'q qilib tashlanishi lozim. Yo'q qilib tashlash qoidabuzar 
zimmasiga yuklatiladi. Yo'q qilib yuborish usuli yo'q qilib yuborishni 
amalga oshiruvchi shaxs tomonidan tanlanadi.
Qoidabuzar o'z ixtiyori bilan tovarni yo'q qilib yubormagan taqdirda, 
yo'q qilib yuborish sud qarori asosida majburiy ravishda amalga oshiriladi. 
Bundagi sarf-xarajatlar qoidabuzar zimmasiga yuklanadi.
Tovar belgisidan qonunga xilof ravishda foydalanganlik uchun 
O'zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to'g'risidagi kodeksi 177- 
moddasida javobgarlik belgilangan.

---