Toshkent davlat transport universiteti r. M. Xudayqulov, B. D. Salimova, X. D. Abdullayev avtomobil yo

Yo‘l inshootlarini loyihalash bosqichlari.

Loyiha hujjatlari (LH) - bu tushuntirish xati va hujjatlar to’plamidan iborat bo‘lib, quyidagilardan tashkil topadi:
1. Tuman transport tarmog‘i bog‘lanish xarita-sxemasi, yuklanganlik yig‘ma qaydnomasi, yuk aylanishi, harakat jadalligi, asosiy texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlar jadvali.
2. Yo‘l rejasi, qisqartirilgan bo‘ylama kesim va namunaviy ko’ndalang kesimlar.
3. Yo‘l to‘shamasi qabul qilingan varianti chizmasi.
4. Ko‘priklar va yo‘l o‘tkazgichlar, asosiy kesishmalar, tutashmalar va transport tugunlari, avtobus bekatlari, dam olish maydonchalari, yirik kommunikatsiyalarni qayta qurish, bino va inshootlarni buzish va ko’chirish qaydnomalari.
5. Trassa variantlarini solishtirish sxemalari.
6. Vaqtincha band qilinadigan yer uchastkalari sxemasi.
Loyiha bosqichida muhandislik loyihasi. Avtomobil yo‘llarini qurish, rekonstruksiya qilish va ta’mirlash muhandislik loyihalari (ML) vazifalari quyidagilar hisoblanadi:
1. Oldingi bosqichlarda ma’qullangan rivojlanish strategiyalari uchun optimal texnik yechimlar tanlash.
2. Ish hajmlarini va zaruriy investitsiyalarni aniqlash.
3. Pudrat savdolarini tashkil qilish uchun hujjatlar tayyorlash.
4. Muhandis-geodezik, muhandis-geologik, muhandis-gidrometeorologik va muhandis-ekologik qidirishlar mavjud me’yoriy hujjatlar asosida bajariladi.
Avtomobil yo’lining loyihasi tasdiqlovchi idoralarga ko’rib chiqish uchun va qurilish tashkilotlariga beriladigan bir qancha xujjatlardan iborat.
Yangi qurilish loyihasida materiallar quyidagi bo’limda keltiriladi:
1-bo’lim. Umumiy tushintirish xati, u loyiha topshirig’i, yuk tashish tig’izligi va harakatlanish jadalligi to’g’risidagi ma’lumotlarni o’z ichiga oladi. Yo’lning o’q chizig’i tanlanishini asoslash.
2-bo’lim. (bir nechta bo’limchalarga ajratilgan bo’lishi mumkin). Qurilishga oid yechimlar-qurilish maydonini tayyorlash, yo’lning bo’ylama kesimi, yo’l poyi, sun’iy inshootlar, kesishuv va qo’shiluv joylari, yo’l qurilmalari va yo’l tafsiloti, yo’l va avtotransport xizmati, qurilish materiallari, atrof muhitni muhofaza qilish.
3-bo’lim. Qurilishni tashkil etish. Qurilish ishlari hajmlarining yig’ma vedomosti, qurilishni tashkil etish taqvimining chiziqli grafigi, qurilish mashinalari va jihozlari, yo’l-qurilish materiallariga bo’lgan talab (ehtiyoj).
4-bo’lim.Smeta xujjatlari.
5-bo’lim.Qurilish pasporti.
Kapital ta’mirlash va yo’llarni qayta qurish (rekonstruktsiya qilish) loyihalari mavjud yo’lning holatini ta’riflovchi materiallaruning o’tkazish qobiliyati, yo’l qoplamasining mustahkamligi, harakat xavfsizligini ta’minlash hamda yo’lning transport-foydalanish sifatlarini oshirishdir.
Loyihaning asosiy chizmalarini taxt qilishda quyidagi talablarga rioya qilinadi. Trassaning (yo’l o’q chizig’ining) 1:10000 masshtabdagi plani piketaj ma’lumotlari bo’yicha, 1:10000…1:25000 masshtabdagi mavjud aerofotosuratlarni va topografik xaritalarni hisobga olgan holda chizilib, unga trassaning hamma variantlari, kilometraj, yo’l-qurilish materiallarining konlari, qurilishining rejalashtirilayotgan bazalari yozib qo’yiladi.
Trassaning alohida murakkab joylari, qurilish maydonchalari va qurilish materiallari konlari uchun, gorizontallar kesimini 0,25 dan 1 m gacha qilib, 1:500…1:2000 masshtabda planlar tuziladi.
Qurilish ishlarining taqvimli grafigi qurilib unda ish hajmlarining yig’ma vedomosti va qurilish materiallari, ishchi kuchi va mexanizatsiyalashtirish vositalariga bo’lgan talab asosida ishlab chiqiladi.