Dinamik qonuniyatlarda dunyoga ilmiy yondashuv namoyon
bo‘ladi. Ijtimoiy ong shakli sifatidagi fanning boshqa bir o'ziga xos
xususiyati shundaki, rang-barang fanlar borliqning obyektiv (insondan
tashqarida, insonga ham, insoniyatga ham bog'liq bo'lmagan holda)
mavjud hodisalari va jar ayonlar ini o'rganishni nazarda tutadi. Butun
olam tortishish qonuni, kvadrat tenglamalar, kimyoviy elementlar davriy
jadvali, termodinamika qonunlari obyektivdir. Ularning amal qilishi
fikrlar va kayfiyatlar bilan ham, olimning shaxsi bilan ham belgilanmaydi. Fan o‘z xulosalarini nazariyalar, qonunlar va formulalarda
ta’riflaydi. Shu tariqa u olimning o‘rganilayotgan hodisalarga va u yoki
bu kashfiyot olib kelishi mumkin bo‘lgan ijtimoiy oqibatlarga
individual, emotsional munosabatidan tashqariga chiqaradi. Oqilona
ilmiy bilim predmetli va shaxssiz obyektivdir. Boshqacha aytganda, fan
o‘z predmeti bilan bajaradigan barcha amallar qonuniyatlar va
muntazam aloqalar nomidan yangi sifatda amal qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |