Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti I. M. Haydarov, M. M. Askarov

2. O‘zbekiston Respublikasi tarkibidagi suveren Qoraqalpog‘iston 
Respublikasining huquqiy holati
. 
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida Qoraqalpog‘iston Respublikasi 
maqomi alohida bobda mustahkamlangan (XVII bob). O‘zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasining 70-moddasida 
“Suveren Qoraqalpog‘iston Respublikasi 
O‘zbekiston Respublikasi tarkibiga kiradi. Qoraqalpog‘iston Respublikasining 
suvereniteti O‘zbekiston Respublikasi tomonidan muhofaza etiladi”
deyiladi. 
Shuningdek, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasining 1-moddasida 
“
Qoraqalpog‘iston - O‘zbekiston Respublikasi tarkibiga kiruvchi suveren 
demokratik respublikadir”
deb mustahkamlangan. 
1992- yil 9- yanvarda
Qoraqalpog‘iston Respublikasi tashkil topdi hamda 
1993 -yil 9-aprelda
O‘zining 
Konstitutsiyasini qabul qildi. Suveren Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasi 
qabul qilingan kun xalq bayrami sifatida e'lon qilindi. Qoraqalpog‘iston Respublikasi 
Konstitutsiyasining ahamiyati quyidagilarda o‘z aksini topgan:
- Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘zbekiston Respublikasi tarkibiga kirishi 
hamda ular O‘rtasidagi O‘zaro dO‘stona munosabatlarning huquqiy asosi; 
- Qoraqalpog‘iston Respublikasi O‘z davlat ramzlariga ega ekanligini belgilaydi;
- suveren hamda mustaqil davlat ekanligining kafili; 
- davlat va ma'muriy hududiy tuzilish masalalarini mustaqil hal qilishi;  
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 7 -1-moddasida, Qoraqalpog‘iston 
Respublikasining o‘z konstitutsiyasiga ega bo‘lishligi, uning O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasiga zid bO‘lmasligi kO‘rsatilgan. Shuni ta'kidlash joizki 
sobiq Ittifoq davrida Avtonom Respublikalarning Konstitutsiyalari ular qaysi 
Respublikalar tarkibiga kiritilgan bo‘lsa o‘sha davlat hokimiyatining oliy organlari 
tomonidan tasdiqlanishi shart edi. O‘zbekiston o‘z mustaqilligini qo‘lga kiritib bu 
adolatsizlikka chek qo‘ydi. Qoraqalpog‘iston suveren Respublikasi bilan mustaqil 
O‘zbekiston Respublikasining bir-butun yaxlitligi mustahkamlangan.
1[30]
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasining 70-moddasining 15-bandida