Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti I. M. Haydarov, M. M. Askarov

“Ommaviy axborot vositalari to‘g‘risida”
Qonunlar qabul qilindi. Davlat organlari, muassasalar, tashkilotlarning mansabdor 
shaxslari senzurani amalga oshirganlik, jurnalistga tazyiq o‘tkazganlik, uning 
professional faoliyatiga aralashganlik uchun javobgar bo‘lishlari qonunan 
mustahkamlab qo‘yildi. Ommaviy axborot vositalarining erkin faoliyat yuritishni 
ta’minlashga qaratilgan 10 ga yaqin qonun hujjatlari qabul qilindi. O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidenti devonida tuzilgan Axborot markazi, Milliy matbuot klubi 
ommaviy axborot vositalariga moddiy jihatdan ko‘maklashmoqda. Respublika 
Vazirlar Mahkamasining qaroriga ko‘ra, 1996- yil avgust oyida ommaviy axborot 
vositalarini demokratlashtirish va qo‘llab-quvvatlash bilan shug‘ullanuvchi ijtimoiy-
siyosiy jamg‘arma tashkil etildi. Respublika Prezidentining 1997 - yil 7 - maydagi 
“O‘zbekiston ijtimoiy taraqqiyotida televideniye va radioning rolini oshirish chora-
tadbirlari to‘g‘risida” gi Farmoniga ko‘ra O‘zbekiston Davlat televideniye va 
radioeshittirish qo‘mitasi O‘zbekiston teleradiokompaniyasiga aylantirildi va uning 
joylarda hududiy bo‘linmalari tuzildi. Bu tadbir o‘zteleradiokompaniyaning aholi va 
jamiyatning xolisona, haqqoniy axborotlarga ehtiyojini o‘rganish, O‘zbekistonda 
amalga oshirilayotgan demokratik islohotlar va o‘zgarishlar to‘g‘risida aholini, chet 
el jamoatchiligini keng xabardor qilish sohasidagi faoliyatini demokratlashtirish va 
rivojlantirishga salmoqli turtki berdi.
Shuningdek, Respublika ommaviy axborot vositalarining soni ko‘paydi, sifati 
yaxshilandi. 1990 - yilda 376 nomda gazeta va jurnallar chop etilgan bo‘lsa, 2010 - 
yilda ommaviy axborot vositalari va elektron ommaviy axborot vositalari soni 1200 
taga yetdi. 4 ta axborot agentligi, 55 ta nashriyot, 100 ga yaqin davlat va nodavlat 
teleradiostudiyalari va uning hududiy bo‘linmalari faoliyat ko‘rsatdi. Ko‘pmillatli 
O‘zbekiston Respublikasida gazetalar, jurnallar, teleradio studiyasi 12 tilda - o‘zbek, 
rus, qoraqalpoq, tojik, qozoq va boshqa tillarda chop etiladi, eshittiriladi. 6 ta gazeta 
va 8 ta jurnalda o‘zbek tili bilan birga ingliz, arab, turk, urdu, forsiy, hind tillaridan 
foydalaniladi. Ommaviy axborot vositalari, ularning muassislari, mazmuni va 
yo‘nalishiga qarab bir necha guruhlarga bo‘linadi. Bular davlat tomonidan nashr 
etiladigan; siyosiy partiya va jamoat tashkilotlari, tijorat va xususiy gazeta va 
jurnallardir. Shuningdek, diniy tashkilotlarning gazeta va jurnallari, adabiy-badiiy, 

---

87 
ixtisoslikka yo‘naltirilgan ijtimoiy-siyosiy, iqtisodiy, ma’naviy-madaniy nashrlar 
mavjud. 
Mamlakatimiz 1996-yilda AQSHda joylashgan