Toshkent davlat sharqshunoslik instituti qosimjon sodiqov turkiy til tarixi

 “XUASTUANIFT”NING ESKI TURKCHA VERSIYASI 
 
“Xuastuanift”  moniylik  dinining  yolboruv  duosidir  (nashrlariga 
qarang:  Maлов  1951,108–130;  Дмитриева  1963;  Asmussen  1965). 
Asarning  oti  matnda  N(i)ğošaklarnïŋ  suyïn  yazuqïn  öküngü 
Huastuan(i)vt deb berilgan. Ushbu jumladagi niğošak – sug‘dchadan 
o‘zlashgan  atama  bo‘lib,  “tinglovchi”  ma’nosini  anglatadi,  u  moniy 
diniy  jamoasida  quyi  darajani  bildirgan;  suy  yazuq  –  juft  so‘z, 
“gunohlar,  yozuqlar”  degan  ma’noni  bildiradi;  öküngü  esa  hozirgi 
“o‘kinuv,  tavba  qiluv”  so‘ziga  teng.  Shunga  ko‘ra,  ushbu  qayddan 
“Nig‘o‘shaklarning  yozuqlarini  o‘kinuvchi  “Xuastuanift”  degan 
ma’no kelib chiqadi. 
“Xuastuanift”ning 
turkiy 
versiyalari 
uyg‘ur 
va 
moniy 
yozuvlarida  bitilgan.  Qo‘lyozmalari  hozir  Sankt-Peterburg,  London 
va Berlin  qo‘lyozma fondlarida saqlanmoqda. 
Quyida 
keltirayotgan 
matnimiz 
asarning 
Rossiya 
FA 
Sharqshunoslik 
institutining 
Sankt-Peterburg 
bo‘limida 
saqlanayotgan uyg‘ur yozuvli qo‘lyozmasi asosida tayyorlandi. Matn 
chiroyli  xat  bilan  o‘rama  qog‘ozga  bitilgan.  Qog‘ozning  bosh  qismi 
chirib, titilib ketgan. Matndan 160 qator saqlangan.