Тошкент давлат педагогика

6-расм. Турли ёш даврларида “Саломатликка муносабат индекси”нинг шкалалар бўйича ифодаланиши кўрсаткичлари (n=490)

Тадқиқотимизда ёшларда ўз-ўзига бўлган муносабатнинг ёшларнинг соғлом турмуш тарзи тўғрисидаги тасаввурларининг шаклланишига таъсирини ўрганиш мақсадида Столин-Пантелеевнинг “Ўз-ўзига муносабат” тест-сўровномасидан фойдаландик. Олинган натижалар бўйича турли ёшдаги болалар ва ўсмирларнинг ўз-ўзига муносабатининг умумий даражаси ва
унинг соғлом турмуш тарзи тўғрсидаги тасаввурларнинг шаклланишига доир айрим жиҳатларини: ўзини ўзи ҳурмат қилиш, аутосимпатия, ўзини ўзи қабул қилиш, ўз-ўзини тушуниш, ўз ўзига ишонч, ўзининг ўзига қизиқиши ва ш.ҳ. ларни ўрганиш имкониятини берди.
“Саломатликка бўлган муносабат” тести натижаларининг корреляцион таҳлил натижалари “Ўз-ўзига муносабат” (r=0.431, p<0.01), “Ўз-ўзига ҳурмат” (r=0.304, p<0.05), “Аутосимпатия” (r=0.432, p<0.01), “Ўз-ўзига қизиқиш” (r=0.319, p<0.05) шкалалари ўртасида яққол юқори ва аҳамиятга эга бўлган корреляцион боғланишлар мавжудлигини кўрсатди. Бу эса шахснинг ўз-ўзига муносабати, ўз-ўзига ҳурмат, ўз-ўзига қизиқиш хусусиятлари респондентларда соғлом турмуш тарзи тўғрисидаги тасаввурларнинг шаклланиш даражаси юқори бўлишига таъсир қилиши мумкин деган хулоса қилишга имкон беради.
“Ўз-ўзини тушуниш” (r=0.310, p<0.01 ),“Ўз-ўзини қабул қилиш” (r=0.318, p<0.05), “Ўз-ўзини бошқариш” (r=0.464, p<0.01), “Ўз-ўзига ишонч” (r=0.284, p<0.05) шкалалари манфий кўрсаткични ифодалайди (2-жадвал). Бундай ҳолат айнан ушбу шахс хусусиятлари ёшларда соғлом турмуш тарзи психологиясининг шаклланишига салбий кўрсатиши мумкинлигига ишора қилади.

2-жадвал Респондентларнинг ўз-ўзига муносабатининг корреляцион

коэффициентлари (“Ўзининг ўзига муносабати” тест-сўровномаси бўйича) (n=450)