Тошкент давлат педагогика

1-расм.“Саломатлик” деган тушунчага бир неча сўз билан таъриф бера оласизми?” саволига жавоблар кўрсаткичи (n=490)

Респондентларга берилган “Ушбу манбалардан олинган маълумот сизнинг саломатлик соҳасидан хабардорлигингизга қандай таъсир кўрсатаётганлигини баҳоланг” деган топшириқ жавобида энг юқори кўрсаткичлар қуйидагиларда кузатилди: “Оммавий ахборот воситалари (Интернет, радио, телеведение)” (40,4%), “Врачлар (мутахасислар)” (26,8%), “Дўстлар, танишлар” (12,0%). Энг паст кўрсаткичлар эса “Саломатлик тўғрисидаги илмий-оммабоп китоблар” (9,6%), “Газета ва журналлар” (11,2%) жавобларида намоён бўлди (2-расм).

2-расм.“Ушбу манбаалардан олинган маълумот сизнинг саломатлик соҳасидан хабардорлигингизга қандай таъсир кўрсатаётганлигини баҳоланг” саволига жавоблар кўрсаткичи (n=490)

“Сизнинг ўйлашингизча, қуйида келтирилган омиллардан қайсилари соғлигингиз ҳолатига таъсир кўрсатмоқда?” деган саволга респондентлар тмонидан берилган жавоблар таҳлилига кўра, синалувчи ўсмир ва ўспиринларда “зарарли одатлар” 27,8-28,6 %, ота-оналарда 29,0% даражасида қайд этилди. Ўртача кўрсаткич даражаси бўйича “Зарарли одатлар” (28,4%) ва “турмуш тарзи” (18,5%) омиллари соғликка кўпроқ зарар етказаётгани маълум бўлди.
Олинган статистик маълумотларни психологик жиҳатдан таҳлил қиладиган бўлсак, синалувчилар асосан “Зарарли одатлар” (28,4%) “турмуш тарзи” (18,5%), “Ўз соғлиги тўғрисида етарлича қайғурмаслик” (13,0%) “овқатланиш хусусиятлари” (12,9 %) омиллари ўз соғликларига кўпроқ таъсир кўрсатаётганини қайд этганлар (3-расм).

3-расм. “Сизнинг ўйлашингизча, қуйида келтирилган омиллардан қайсилари соғлигингиз ҳолатига таъсир кўрсатмоқда?” саволи бўйича натижа кўрсаткичлари (n=490)

Шунингдек, яшаш жойининг сифати, экологик тозалиги, бир қатор хизматлардан фойдаланиш имкониятлари, ҳудуддаги давлат хизмат кўрсатиш шахобчаларининг сифати (транспорт, мактаблар, чиқиндиларни йиғиш), табиатга яқинликнинг йўқлиги ва ҳавонинг ифлосланиши, яшаш майдонининг етарлилиги, шахс руҳий саломатлиги ҳамда соғлом турмуш тарзини таъминлаш омили сифатида эътироф этилган.
“Ўз саломатлигингизни сақлаб туриш учун бирон чора кўрасизми?” деган савол бўйича энг юқори кўрсаткич “жисмоний машқ (бадантарбия, югуриш ва ҳ.к) бажараман” (27,2%), “чиниқаман” (16,6%), “профилактика сифатида врачга учрашаман” (13.9%), “зарарли одатлардан қочаман” (12,8%) жавобларига тўғри келади. Паст кўрсаткичлар “Ўз вазнимни назорат қиламан (3,5%), “ҳаммомга (саунага) қатнайман” (2,5%), “махсус соғломлаштириш машқларини бажараман (йога, ушу)” (2,7%) жавобларига тўғри келди.
Олинган натижаларни ёш даврлари бўйича таҳлил қилганимизда, ўсмирлик ёши (12-15 ёш) даврида энг юқори кўрсаткич “жисмоний машқ (бадантарбия, югуриш ва ҳ.к) бажараман” (34.2%), “Чиниқаман” (22.4%), “спорт секцияларига қатнайман” (17,5%), паст кўрсаткич эса “пархезга риоя қиламан” (2.4%), “махсус соғломлаштириш машқларини бажараман (йога, ушу)” (4,3%), “Ўз вазнимни назорат қиламан” (0%) жавобларига тўғри келди. Ўспирлик ёши (16-18 ёш) даврида эса юқори кўрсаткич “жисмоний машқ (бадантарбия, югуриш ва ҳ.к) бажараман” (35,2%), “чиниқаман” (21,0%), “спорт секцияларига қатнайман” (14,2%), паст кўрсаткичлар эса “ўз вазнимни назорат қиламан” (2.1%), “махсус соғломлаштириш машқларини бажараман (йога, ушу)” (2,2%), “Парҳезга риоя қиламан” (3,1%) жавобларига тўғри келди. (4-расм).