Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

STATE OF DEVELOPMENT OF INNOVATIVE COMPETENCE OF 
LIBRARIANS IN THE SPHERE OF INFORMATION TECHNOLOGIES: 
PROBLEMS AND SOLUTIONS 
 
Abdurahmanova M.S. - Сhief librarian of the Republican Scientific and 
Pedagogical Library 
 
Annotation.
The article presents the scientific basis for the innovative 
competence of librarians in the field of information technology, analyzes the current 
state and theoretical foundations, highlights the existing problems and contradictions. 
There are also suggestions and recommendations for the development of innovative 
competence. 
Key words:
information environment, innovative competence, librarians, 
professional development, information competence, media competence, tutorials, 
competent approach, librarianship, classification of competencies. 

---

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON 
162 
Axborot-kutubxona faoliyatining zamonaviy rivojlanish bosqichi axborot 
texnologiyalarni jadal joriy etishni taqozo qiladi. Bu jarayon insoniyatning fandagi 
oxirgi yutuqlari, axborot texnologiyalari dunyo bozorining rivojlanishi bilan 
shartlangan. Axborot-kutubxonaga uning asosiy vazifasi – barcha toifadagi 
foydalanuvchilar uchun axborotdan erkin foydalanish huquqini ta‘minlashni samarali 
amalga oshirish imkoni berildi. U kutubxonani yagona dunyo axborot borlig‗iga 
integratsiyalashuvining kafolati bo‗ldi.
Faol axborotlashtirish kutubxonachi-mutaxassisning kasbiy rivojlanishiga 
ahamiyatli ta‘sir ko‗rsatadi. Kompyuter majmuining jadallik bilan kuchayishi va 
elektron kutubxona manbalariga bo‗lgan ehtiyoj axborot texnologiyalarini erkin va 
samarali egallagan, yuqori malakali mutaxassislarni shakllantirish zaruriyatini yuzaga 
keltirdi. 
Axborot texnologiyalarini egallash kutubxonachi-mutaxassislarning yuqori 
raqobatbardoshliligi kafolatiga aylanadi, kelajakda jamiyatda munosib o‗rin 
egallashiga imkon berib, kutubxonachi kasbini yangi sifat darajasini ta‘minlaydi. 
Kutubxonalarning global axborot makoniga kirishi istiqbollari kutubxonashunoslik 
sohasidagi mutaxassislarning malakasini oshirish, kasbiy o‗sishi tizimining ishlash 
muammolarini chuqurroq tushunishni talab qiladi. Shunday qilib, zamonaviy 
sharoitda axborot kompetentliligini kutubxona xodimlarining harakatchanligini 
ta‘minlovchi kasbiy o‗sishning muhim imkoniyati sifatida ko‗rib chiqish kerak.
Kasbiy o‗sish sharti sifatida axborot kompetentliligini rivojlantirish, turli 
sabablarga ko‗ra, zaruriy darajada axborot kompetentliligiga ega bo‗lmagan 
amaliyotchi-mutaxassislar uchun birmuncha dolzarb masala hisoblanadi. Zamonaviy 
reallik va talablarga muvofiq kompetensiyalarni shakllantirish – kutubxonachi-
mutaxassislarning malakasini oshirish tizimini rivojlantirish yo‗nalishlaridan biridir.
Kutubxonachi mutaxassislarning innovatsion kompetentligini rivojlantirish
 
olib borilayotgan ilmiy izlanishlar mazkur yo‗nalishda quyidagi muammo va 
ziddiyatlar borligini ko‗rsatmoqda: 
–
axborot 
texnologiyalari 
muhitida 
kutubxonachi-mutaxassisga 
qo‗yiladigan talablar bilan axborot kompetentliligini rivojlanganligining yetarli 
bo‗lmagan darajasi o‗rtasidagi tafovutning mavjudligi;
–
kasbiy rivojlanishda axborot kompetentliligining asos soluvchi ahamiyati 
va bu ko‗rinish mohiyatining yyetarli bo‗lmagan nazariy ishlanmalari o‗rtasidagi 
farqning mavjudligi; 
–
kutubxonachi-mutaxassisning axborot kompetentliligi darajasini oshirish 
va o‗quv-uslubiy ta‘minotning yetarli emasligi o‗rtasidagi obyektiv ziddiyatlarning 
borligi va h. Zamonaviy kutubxonachi-mutaxassisning axborot kompetentliligini 

---