|
NATIONAL PRACTICE
Ergashev.M.U. - Teacher of Informatics of the 11th specialized state
secondary school of Kattakurgan, Samarkand region
Annotation.
This article compares and improves world and national
experience, explaining the purpose, content and essence of the use of innovations,
information technology and advanced innovative pedagogical technologies in the
organization of the educational process in the Republic.
Key words:
innovative ideas, education system, national program,
pedagogical idea, world researchers, national education system, staff, curriculum.
―Kadrlar tayyorlash milliy dasturi‖ yuksak umumiy va kasb-hunar
madaniyatiga, ijodiy, ijtimoiy faollikka, siyosiy hamda ijtimoiy hayotda to‗g‗ri yo‗l
topa olish mahoratiga ega bo‗lgan, istiqbol vazifalarini ilgari surish va hal etishga
qodir kadrlarning yangi avlodini shakllantirish, shuningdek, har tomonlama kamol
topgan, jamiyatda turmushga moslashgan, ta‘lim va kasb-hunar dasturlarini ongli
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON
155
ravishda puxta o‗zlashtirgan, jamiyat, davlat va oila oldida o‗z javobgarligini his
etadigan fuqarolarni tarbiyalashni nazarda tutgan pedagogik g‗oyani ilgari suradi.
Ushbu pedagogik g‗oya ta‘lim tizimi oldiga:
- ta‘lim va kadrlar tayyorlash tizimini jamiyatda amalga oshirilayotgan
yangilanish, rivojlangan huquqiy-demokratik davlat qurilishi jarayonlariga moslash;
- kadrlar tayyorlash tizimi va mazmunini mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy
taraqqiyoti istiqbollaridan, jamiyat ehtiyojlaridan, fan, madaniyat, texnika va
texnologiyaning zamonaviy yutuqlaridan kelib chiqqan holda qayta qurish;
- ta‘lim oluvchilarni manaviy-axloqiy tarbiyalashning samarali shakllari va
uslublarini ishlab chiqish hamda joriy etishni hal etish vazifalarini kon‗dalang qilib
qo‗ydi.
Hozirgi davr ta‘lim taraqqiyoti yangi yo‗nalish innovatsion faoliyatni
maydonga olib chiqdi. ―Innovatsion pedagogika‖ termini va unga xos bo‗lgan
tadqiqotlar 60-yillarda paydo bo‗lgan [1].
X. Barnet, Dj. Basset, D. Gamilton, N. Gross, M. Mayez, A. Xeyvlok, D.
Chen, R. Yedem ishlarida innovatsion taraqqiyotlarni boshqarish, ta‘limdagi
o‗zgarishlarni tashkil etish, innovatsiyaning ―hayoti va faoliyati‖ uchun zarur bo‗lgan
shart sharoitlar masalalari tahlil qilingan. Yangilik kiritishning psixologik aspekti
amerikalik innovatik olimlardan biri E. Rodjers tomonidan ishlab chiqilgan. U
yangilik kiritish jarayoni qatnashchilarining toifalari tasnifini, uning yangilikka
bo‗lgan munosabatini, uni idrok qilishga shayligini tadqiq etadi [2].
Innovatsiya (inglizcha innovation) – ―yangilik kiritish‖, ―yangilik‖ demakdir.
A.I. Pirojkin innovatsiya deganda muayyan ijtimoiy birlikka tashkilot, aholi,
jamiyat, guruhga yangi, nisbatan turg
‘
un unsurlarni kiritib boruvchi maqsadga
muvofiq o‗zgarishlarni tushunadi. Bu innovator faoliyatidir. A.I. Prigojin innovatsiya
deganda muayyan ijtimoiy birlikka - tashkilot, aholi, jamiyat, guruhga yangi, nisbatan
turg
‘
un unsurlarni kiritib boruvchi maqsadga muvofiq o‗zgarishlarni tushunadi, bu
innovator faoliyatidir.
Tadqiqotchilar A.I. Prigojin, B.V. Sazonov, V.S. Tolstoy, A.G. Kruglikov,
A.S. Axiyezer, N.P. Stepanov va boshqalar innovatsion jarayonlar tarkibiy qismlarini
o‗rganishning ikki yondashuvini ajratadilar: yangilikning individual mikrosathi va
alohida-alohida kiritilgan yangiliklarni o‗zaro ta
’
siri mikrosathi. Birinchi
yondashuvda hayotga joriy etilgan qandaydir yangi g
‘
oya yoritiladi. Ikkinchi
yondashuvda alohida-alohida kiritilgan yangiliklarning o
‘
zaro ta
’
siri, ularning birligi,
raqobati va oqibat natijada birining o‗rnini ikkinchisi egallashdir [2,3].
Olimlar innovatsion jarayon mikrotuzilmasini tahlil qilishda hayotning
davriyligi konsepsiyasini farqlaydilar. Bu konsepsiya yangilik kiritishga nisbatan
o‗lchanadigan jarayon ekanligidan kelib chiqadi. Yangilik kiritish ham ichki mantiq,
ham vaqtga nisbatan qonuniy rivojlangan va uning atrof-muhitga o
‘
zaro ta
’
sirini
Do'stlaringiz bilan baham: |
