Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

THE WORLD OF EMOTIONS IN LYRICS 
 
Khalova M.A. - Associate Professor of Samarkand State Institute of 
Foreign Languages, (PhD) 

---

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 6 - SON 
117 
Annotation.
The article reflects the expression of emotions in poetry. Such 
theoretical ideas are expressed in the poetry of the poet Zebo Mirzo and its 
peculiarities. The author's poems are devoted to the peculiarities of the themes of 
fidelity and devotion, as well as to the poetic analysis. In poetic poetry, the nature of 
the lyrical hero, the lyrical experience, and its essence are analyzed through the poet‘s 
poems. 
Key words:
lyrics, lyrical experience, the nature of the protagonist, theme, 
idea, impression, reality, aesthetic world, artistic thinking, analysis, interpretation, 
imagery, painting. 
Lirikada lirik kechinma, qahramon olami va tuyg‗ulari asosiy o‗rinda turadi. 
Ma‘lumki, lirikada jo‗shqin o‗y-fikrlar, taassurotlar, aqldan tashqari tuyg‗u-istaklar 
kabi inson ongining ayro holatlari [1] bosh planga ko‗tariladi. Lirika degan edi 
F.Shlegel, - doimo o‗z-o‗zicha muayyan holatni, masalan, hayratning jo‗sh urishini, 
g‗azab, og‗riq, quvonchning lahzalik shiddatini – aslida butun bo‗lmagan allaqanday 
butunlikni tasvirlaydi. Bunda hislarning birligi zarur bo‗ladi [7,62]. Lirik poeziyadagi 
predmetga bunday qarashni zamonaviy fan o‗ziga meros qilib olgan [2]. Demakki, 
lirika hislar va tuyg‗ular birligida voqealanadi. Bu voqelik kitobxon estetik olamini 
go‗zallashtirib, yuksaklarga parvoz ettiradi.
 
Shoira Zebo Mirzo lirik asarlari nihotada jo‗shqin va ko‗ngilga yaqin. 
Shoiraning she‘rlarini o‗qiganda ―Haqiqiy she‘rning mazmunini gapirib bo‗lmaydi, 
uni his qilish kerak‖ degan fikrning to‗gri ekanligini e‘tirof qilasan kishi. Darhaqiqat, 
tuyg‗u va hissiyotni hikoya yoki bayon yo‗li bilan aniq tasvirlab, suratini chizib 
berish mushkul ish. Lekin uni muayyan matn orqali his qilish, tuyish mumkin. Bu 
amal kishi ma‘naviyati va ruhiyatini boyitadi va oziqlantiradi. Shoiraning ―Tamom‖ 
she‘rini kuzatib ko‗raylik. 
Men endi ketaman… 
Uni kechirdim. 
Kechirdim eng so‗nggi g‗animimni ham. 
Endi tinch yashayman tog‗lar yurtida 
Daraxtlar, 
Shamollar, 
Maysalar bilan… 
Bu yerda lirik qahramon ―men‖i sevilmaganidan yoki dil izhori rad 
etilganidan tushkin kayfiyatda emas, balki ruhiga yaqin odamni topmaganidan 
ko‗ngli o‗ksiyapti. Hayotda ruhi uyg‗oq kishilar kamligidan o‗ksiyapti. Chunki uning 
ruhi baland, ma‘naviyati g‗oyat yuksak. Shundan nihoyatda kechirimli, hatto 
g‗animini ham kechira oladi. Axir odam tabiatan noqis bo‗lsa, buning uchun uni 
ayblab bo‗lmaydi-ku. U tabiatdan ko‗ngliga yaqinlik izlaydi. Majnun – Qays 

---