Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш

Ушбу кейсда Ўзбекистон иқтисодиётида давлат иштирокини камайтиришга таъсир қилувчи ижобий ва салбий омиллар таҳлил қилинган ва иқтисодиётда нодавлат, хусусий сектор улушини ошириш бўйича ички имкониятлари аниқланган бўлиб, натижада уларнинг миллий иқтисодиётда содир бўлган муайян вазият ҳар томонлама таҳлил қилиш ва баҳолашга имкон бўлади.
Берилган кейсни ечиш натижасида қуйидаги ўқув натижаларига эришиш мумкин:

• 
  ўрганилган мавзу бўйича олинган билимларни мустаҳкамлаш;
  
• 
  муаммони алоҳида ва гуруҳлараро таҳлил қилишга ва асосли бошқарув қарорларини қабул қилишга ўрганиш;
  
• 
  мустақил қарор қабул қилишга ўрганиш;
  
• 
  ўқув маълумотларини ўрганиш даражасини текшириш.
  
• 
  Иқтисодиётда давлат иштирокини босқичма-босқич камайтириш ва аҳоли даромадларини ошириш натижаларини ифодаловчи кўрсаткичларни таҳлил қилиш, бу борадаги муаммоларни аниқлаш ва уларни ҳал этиш имкониятларини излаб топиш ва бу борада тегишли таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқиш;
  

1. 
   Ўзбекистон иқтисодиётида давлатнинг иштироки кўлами ва аҳоли даромадларини ошириш тўғрисидаги вазият билан танишиш
   

Мазкур масалани ўрганиш учун кейсолог талабаларга Ўзбекистон мустақилликка эришишдан олдин иқтисодиётда давлатнинг роли қандай бўлган, бозор иқтисодиётида давлат қандай рол ўйнаши керак? Давлатнинг иқтисодиётдаги иштирокини камайтириш ва аҳоли даромадларини ошириш учун мамлакатимизда қандай ишлар амалга оширилди ва бунинг натижасида нималарга эришилди?, деган саволларга жавоб топишни маслаҳат беради.Кейсолог аввалом бор собиқ тоталитар тизим ва бозор иқтисодиёти шароитида давлатнинг ўрни ва ролини ифодаловчи таснифий жадвални тўлдиришни таклиф қилади.
Талабалар ушбу саволларни муҳокама қилиб, давлатнинг собиқ социалистик тузумдаги ва бозор иқтисодиёти шароитидаги ўрни ва ролини ифодаловчи қуйидаги таснифий жадвал тузадилар:

Таснифий белгилар	Собиқ тоталитар тизим шароитида	Бозор иқтисодиёти шароитида
Мулкнинг устувор шакли	Ижтимоий мулк (давлат ва колхоз-кооператив мулки)	Хусусий мулк
Миллий бойлик ва мулкдаги давлат улуши	Жуда катта, монопол мавқесида	Чекланган, устувор мавқеда эмас
Иқтисодиётга давлатнинг аралашуви	Иқтисодиётни бир марказдан бевосита ҳар томонлама бошқариш	Иқтисодиётни устувор равишда иқтисодий усул ва воситалар асосида тартиблаш

Талабалар Ўзбекистон мустақилликка эришганидан бошлаб ижтимоий йўналтирилган бозор иқтисодиётига ўтишни мақсад қилиб қўйди. Бозор иқтисодиётини шакллантириш учун хусусий мулк устуворлигини таъминлаш, бунинг учун эса иқтисодиётда давлат иштирокини камайтиришга қаратилган мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш чора- тадбирлари амалга оширила бошланганлигини таъкидлаб, бу жараённинг қандай кечганлигини таҳлил ва муҳокама қиладилар.