Toshkent davlat iqtisodiyot

32-chizma. Moddiy oqimlarni boshqarish tizimi

Moddiy oqimlarning boshqarish bo‘limi shakllanishi bilanoq Korporatsiyalarda paydo bo‘ladigan maxsus masalalarga muvofiq ravishda bunday bo‘linish ichki tarkibining ko‘p sonli turi amal qiladi. Ayni paytda, bu variantlarning barchasi umumiy modelga asoslangan va o‘xshash masalalarni yechishga mo‘ljallangan. Tovarlarning bir partiyalini boshqaruv apparati tarkibi uchun 2 ta umumiy variant xarakterli. Birinchi variant - ishlab chiqarish jarayonida va ta’minot bosqichida xomashyo va materiallardan foydalanish samaradorligini oshirishga mo‘ljallangan va sanoat ahamiyatidagi mahsulotlarni chiqaradigan Korporatsiyalarda tez-tez qo‘llaniladi. Bu yerda asosiy muammo bo‘lib, ishlab chiqarish bo‘linmalari va ta’minot ishlarining doimiy bog‘lanish zarurati, moddiy resurslarni saqlash va ulardan foydalanish ustidan nazorat olib borish tashkiloti va ishlab chiqarish bo‘limlari orqali moddiy resurslar harakatini operativ boshqarishni ta’minlash masalalari hisoblanadi. Ikkinchi variant - moddiy oqimlarni boshqarish bo‘limi tuzilmasi ko‘p sonli iste’molchilarga xizmat qiladigan va keng ko‘lamdagi mahsulot assortimentini ishlab chiqaradigan kompaniyalarda ko‘pincha qo‘llaniladi. Bu firmalar birinchi navbatda sotish tizimida tayyor buyumlarni saqlash muammolariga duch keladi va mahsulotlarni sotish, iste’molchilarga xizmat qilish va moddiy oqimlarni boshqarib borish kerak.

3. Logistika tizimida nazoratni o‘rnatish

Logistika tizimi tashkilotda boshqaruvni samarali tashkil etishga yordam beradi, qaysiki u boshqaruv jarayoniga bog‘liq bo‘lmagan holda bir qancha xarakterli xususiyatlarga egalik qiladi, ular quyidagilar:

• 
  tashkilotning strategik maqsadlarining mavjudligi;
  
• 
  strategik maqsadlar uchun bo‘ysunadigan taktik (rejani) maqsadni ishlab chiqish;
  
• 
  aniq maqsadlarga mos keladigan o‘lchov birliklarini to‘g‘ri tanlash;
  
• 
  tanlangan birlikning nazorat raqami yoki aniqlangan me’yori (masalan, buyurtmani bajarish muddati);
  
• 
  boshqaruv jarayoni haqidagi axborotlarni standart, me’yor yoki nazorat raqamlari bilan qiyoslash;
  
• 
  qiyoslash natijalari bo‘yicha qaror qabul qilish;
  
• 
  boshqaruv ta’siri natijlarini nazorat qilish.
  

Yuqorida aytilganlarni amalga oshirishni tartibga solish logistika tizimida nazoratni o‘rnatishga yordam beradi (33- chizma).


Ichki ta’siri

33.