Toshkent davlat iqtisodiyot

XX bob. 

XIZMATLAR SOHASIDA BREND SIYOSATI 

352 

20.1. 

Brendning roli, funksiyalari va tavsifnomalari 

352 

20.2. 

Brending – jarayon sifatida, brending algoritmi 

358 

20.3. 

Brend qimmatdorligi iyerarxiyasi. Brendni boshqarish 

360 

20.4. 

Tovarlar va xizmatlarning savdo markasi va uni boshqarish 

konsepsiyalari 

 

369 

 

Bob bo‘yicha xulosalar 

374 

 

GLOSSARIYLAR 

376 

 

TESTLAR 

380 

 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI 

394 

 

 

---

 

7 

 

KIRISh

 

Bugungi  kunda  mamlakatimizda  innovatsion  rivojlanish  va  raqobat  bozori 

sharoitida  korxonalar  hamda  tashkilotlar  amaliy  faoliyatining  muhim  bo‘lagi 

hisoblangan marketing tizimiga bo‘lgan qiziqish keskin oshgan.  

Sanoat  tovarlari  va  xizmatlar  marketingi  bozorda  vujudga  kelgan  iqtisodiy 

munosabatlarni faollashtirish uslublarini, tovarlarni hamda xizmatlarni ishlab chiqarish 

va sotish muammolarini yaxlit, tizimli yechish uslublarini, bozorda vujudga keladigan 

o‘zgarishlarga tezda moslashish, iste’molchilarga tabaqali yondashish, raqobatbardosh 

yangi  tovarlarni  hamda  xizmatlarni  ishlab  chiqarishni  tashil  etish,  kon’yunkturani 

o‘rganish  va  prognoz  qilish  hamda  ta’sirchan  reklamani  rivojlantirish  masalalarini 

o‘rganishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygandir. 

O‘zbekistonda marketing faoliyati jadal rivojlanmoqda. Marketing bugungi kunda 

tadbirkorlikning  eng  muhim  funksiyalaridan  biri  sifatida  ko‘rib  chiqilmoqda. 

Xaridorlar talablari va qiziqishlarini o‘rganish, shu asosda tovarlar ishlab chiqarish va 

xizmatlar  ko‘rsatishni  tashkil  etish,  talabni  takror  ishlab  chiqarish  korxonalarning 

asosiy vazifasidir. 

Mazkur  o‘quv  qo‘llanmaning  maqsadi  tovarlar  va  xizmatlar  marketingini 

o‘rganayotgan  barcha  talabalarga  uslubiy  yordam  ko‘rsatish,  ularni  yangi  nazariy 

bilimlar  va  amaliy  knikmalar  bilan  boyitish,  ishlab  chiqarish  hamda  servis  sohasida 

vujudga  kelayotgan  murakkab  marketing  vaziflaarini  hal  qilishga  tayyorlash 

hisoblanadi.  

“Tovarlar  va  xizmatlar  marketingi”  fani  sanoat  tovarlari  ishlab  chiqaruvchi  va 

xizmat  ko‘rsatuvchi  korxonalar  iqtisodiy  faoliyatida  marketingning  nazariy  va  amaliy 

tomonlarini  o‘rganish  bilan  birga,  tovarlar  va  xizmatlar  bozorlarida  samarali  faoliyat 

yuritish  amaliyotida  vujudga  keladigan  muammolarni  tahlil  qilishda  va  ularning 

yechimini  topishda,  shuningdek,  sababiy  bog‘liqlikda  xulosalar  yasashda  muhim 

ahamiyat kasb etadi. 

Ushbu  o‘quv  qo‘llanma  talabalarni  sanoat  tovarlari  va  xizmatlar  marketingining 

o‘ziga xos xususiyatlari, uning nazariy va amaliy jihatlari bilan tanishtirish, sanoat va 

---

 

8 

 

xizmat  ko‘rsatish  korxonalarida  marketing  vazifalarini  tashkil  qilish,  boshqarish  va 

amalga  oshirish  bo‘yicha  yo‘nalish  profiliga  mos  bilim,  ko‘nikma  va  malaka 

shakllantirishdir. 

Mazkur  o‘quv  qo‘llanma  korxonalarda  marketing  faoliyatini  shakllanishiga 

yangicha,  O‘zbekistoning  sanoat  tovarlari  va  hizmatlar  bozori  konsepsiyasi  asosida 

yondashilib,  unda  iste’mol  va  sanoat  tovarlari  ishlab  chiqaruvchi  va  xizmatlar 

ko‘rsatuvchi  korxonalarning  marketing  faoliyati  jarayonidagi  iqtisodiy  munosabatlar 

markaziy  o‘rinni  egallashi  asoslandi.  Shu  bilan  birga  o‘quv  qo‘llanmada,  chet  ellarda 

chop  etilgan  adabiyotlardan  foydalanib,  tovarlar  va  xizmatlar  marketingning  nazariy 

tushunchalari,  rivojlangan  bozor  sharoitida  korxonalar  tomonidan  qo‘llanilayotgan 

yangi konsepsiyalar hamda uslublari va boshqalarga alohida ahamiyat berildi. 

Mazkur o‘quv qo‘llanma marketing majmuasini  mantiqiy yo‘nalishida va bozor 

amaliyotiga  mos  ravishda  yozildi.  Ko‘pchilik  mavzular  nazariy  tushunchalar  bilan 

birga amaliyotdan olingan lavhalar-tajribalar bilan izohlandi. 

Ushbu o‘quv qo‘llanma marketing fanini o‘rganuvchi magistratura mutaxassisligi 

5A230401  –  “Marketing  (tarmoqlar  va  sohalar  bo‘yicha)”  talabalari  uchun 

mo‘ljallangan.

 

---