Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

ancha yuqori o ’matib asta-sikin uni tushirib boradi. “Qaymog’ini olish”
siyosatidan aksariyat bozorga yangi mahsulotni joriy etishda foydalaniladi.
Bunda narx qandaydir bir yuqori darajada belgilanadi, mahsulot esa
segmentatsiya natijasida asosiy deb e ’tirof etilgan bozorda sotiladi. Bozoming
to ’yinishidan so’ng iste’molchilami jalb qilish maqsadida narx pasaytiriladi.
Shunday yo’l bilan to ’liq daromad eng ko’p miqdorga yetqaziladi.
Shu sababli yagona yo’l — tovar sotish bozorlari ni kengaytirish, yangi
segmentlar izlashdir.
“Qaymog’ini olish” va “Kirib olish” siyosatlari naix belgilashning favqulodda
namoyon bo’lishi hisoblanadi. Uning birinchisi — qimmat narxlar, ikkinchisi
— arzon narxlar strategiyasidir.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Qisqa xulosalar
Narx bozor kategoriyasi bo’lib, tovarlar ayirboshlanganda yuz beradigan
munosabatlami angiatadi. Narx nazariy jihatdan olganda tovar qiymatining
puldagi ifodasi, qiymatining bozordagi ko’rinishidir.
Bozorda narx uchta guruh omil natijasida shakllanadi: talab omillari, xarajat
omillari, raqobat omillaridir.
Mahsulotning bozoiga kirib kelishi va o ’sishi bosqichidan to’yinish bosqichiga
harakati darajasiga qarab, narxlami puxta boshqarish narx marketingni
strategiyasini amalga oshirishning muhum omili hisoblanadi.
Savdo-sotiq faoliyatida marketing mutaxassisari uchun narx belgilashning
ikkita asosiy siyosati mavjud, bu “qaymog’ini olish” va “kirib olish” siyosatidir.
Nazorat va mulohaza uchun savollar
1.Narx deganda nimani tushunasiz?
2.Naixga ta’sir etuvchi omillar nimalardan iborat?
3.Narxni tashkil etish jarayoni qanday amalga oshiriladi?