Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

3.4-jadval
Joriy operatsiyalar va kapital bilan operatsiyalar hisobi (asosiy agregatlar 
RPB6 belgilarida), mlrd. AQSh dollari 
 
2016 y. 
ma‘lumot 
2015 y. 
2014 y. 
Joriy operatsiyalar hisobi 
25,006 
69,000 
57,513 
Tovarlar va xizmatlar 
66,136 
111,638 133,653 
eksport 
332,186 393,210 562,551 
import 
266,050 281,571 428,898 
tovarlar 
90,011 
148,513 188,931 
eksport 
281,682 341,467 496,806 
import 
191,671 192,954 307,875 
xizmatlar 
-23,875 
-36,875 
-55,278 
eksport 
50,504 
51,742 
65,744 
import 
74,379 
88,617 
121,022 
Birlamchi daromadlar 
-34,693 
-37,014 
-67,962 
olishga 
40,780 
37,340 
47,173 
to‗lashga 
75,473 
74,354 
115,135 
Mehnatga haq to‗lash 
-2,169 
-5,149 
-10,074 
olishga 
3,648 
3,468 
4,139 
to‗lashga 
5,818 
8,617 
14,213 
Investitsiyalardan daromadlar 
-32,563 
-31,882 
-58,018 
olishga 
37,014 
33,759 
42,837 
to‗lashga 
69,577 
65,641 
100,836 
Renta 
39 
17 
130 
olishga 
118 
113 
196 
to‗lashga 
78 
96 
66 
Ikkilamchi daromadlar
-6,436 
-5,624 
-8,178 
olishga 
8,355 
10,118 
17,673 
to‗lashga 
14,791 
15,743 
25,821 
Kapital bilan operatsiyalar hisobi 
-767 
-309 
42,005 
Noishlab chiqarish nomoliyaviy aktivlarni 
sotish/sotib olish 
-14 
-46 
-284 
Kapital transfertlar 
-753 
-263 
-42,721 
olingan 
1,017 
299 
426 
to‗langan 
1,770 
562 
42,147 
Sof kreditlash (+)/ sof qarz (-)
(Joriy operatsiyalar va kapital bilan operatsiyalar 
hisobi qoldig‗i)
24,239 
68,691 
15,508 
Manba:
Bank Rossii. Platejniy balans Rossiyskoy Federatsii (neytralnoe predstavlenie, osnovnie 
agregati). URL: http://cbr.ru/statistics/?PrtId=svs. 
 

---

3.4-jadval davomi 
Moliyaviy hisob (asosiy agregatlar RPB6 belgilarida ), 
mlrd. AQSh dollar
 
2016 y. 
ma‘lumot 
2015 y. 
2014 y. 
Sof kreditlash (+)/ sof qarz (-)
 (Moliyaviy hisob qoldig„i) 
21,363 
72,556 
23,502 
To„g„ridan-investitsiyalar 
-10,396 15710, 
35,051 
Sof olingan moliyaviy aktivlar 
22,581 
22,188 
57,082 
Sof qabul qilingan majburiyatlar 
32,976 
6,478 
22,032 
Portfelli investitsiyalar 
-2,368 
26,423 
39,943 
Sof olingan moliyaviy aktivlar 
652 
13,551 
16,740 
Sof qabul qilingan majburiyatlar 
3,020 
-12,872 
-23,203 
Moliyaviy xosilalar 
451 
7,432 
5,312 
Sof olingan moliyaviy aktivlar 
-13,166 -21,222 
-16,569 
Sof qabul qilingan majburiyatlar 
-13,617 -28,654 
-21,881 
Boshqa investitsiyalar 
25,432 
21,288 
50,743 
Sof olingan moliyaviy aktivlar 
-1,269 
-15,873 
24,009 
Kapitaldagi boshqa ishtirok 
947 
1,012 
214 
Naqd xorijiy valyuta
6,265 
-19,699 
41,814 
Depozit va joriy hisoblar 
-18,866 
-3,040 
-18,797 
Ssuda va qarzlar 
6,219 
-1,163 
-20,180 
Sug‗urta, pensiya dasturlari va standart 
kafolatlar dasturlari
233 
-298 
1,477 
Avans va savdo kreditlari 
-568 
5,479 
6,366 
Hukumatlararo kelishuv asosida yetkazib 
beriladigan tovarlar bo‗yicha qarzdorlik 
989 
461 
-1,315 
Shubhali operatsiyalar 
771 
1490 
8,607 
Boshqa debitor qarzdorlik 
2,739 
-115 
5,823 
Sof qabul qilingan majburiyatlar 
-26,702 -37,161 
-26,733 
Kapitaldagi boshqa ishtirok 
-20 
25 
-2 
Naqd xorijiy valyuta
-23 
-925 
-1,021 
Depozit va joriy hisoblar 
-16,367 -32,554 
-20,121 
Ssuda va qarzlar 
-12,489 
-2,979 
-8,883 
Sug‗urta, pensiya dasturlari va standart 
kafolatlar dasturlari
-84 
-42 
707 
Avans va savdo kreditlari
 
56 
-599 
354 
Boshqa kreditor qarzdorlik 
2,223 
-87 
2,233 
Kreditlashni maxsus huquqi
2 
-0 
-1 
Rezerv aktivlar(+ pasayish,- o„sish) 
8,244 
1,704 
-107,547 
Sof xatoliklar va o„tkazib yuborishlar 
-2,876 
3,865 
7,994 
Manba:
Bank Rossii. Platejniy balans Rossiyskoy Federatsii (neytralnoe predstavlenie, osnovnie 
agregati). URL: http://cbr.ru/statistics/?PrtId=svs 

---

74 
To‗lov balansi holatini baholashning zamonaviy metodlarida har bir yuz 
bergan voqealarga e‘tibor va tanqidiy munosabatda bo‗lish talab qilinadi. Joriy 
operatsiyalar bo‗yicha defitsit jahon iqtisodiyotida lider va yyetakchi bo‗lmagan
mamlakat va davlatlar uchun turli ahamiyatga ega bo‗ladi. To‗lov balansida katta 
defitsit bo‗lishi, masalan AQSh iqtisodiyoti kuchsizligini anglatmaydi. Aksincha, 
bu shundan dalolat beradiki, mamlakatning xalqaro mehnat taqsimotidagi qayta 
taqsimlash roli va dunyoning boshqa mamlakatlarida ishlab chiqilgan tovarlar va 
xizmatlar hisobiga iqtisodiyotidagi import ulushini o‗sishi natijasida, bu bo‗shagan 
resurslar yanada samarali qo‗llaniladi. Joriy operatsiyalar bo‗yicha defitsit esa 
federal byudjet defitsitini moliyalashtirish uchun chiqarilgan davlat (g‗aznachilik) 
obligatsiyalarini sotish orqali yopiladi.