Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Azlarova inson resurslarini

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
36-rasm. Foyda va maqsadga erishishda qatnashish
50
 
Malaka to„lovi 
- ishchilar tomonidan olingan malakaga bog‗liq bo‗lgan 
to‗lovlar. 
Ba‘zi kompaniyalar mukofotning boshqa tizimini - ishchilarning bajarayotgan 
funksiyalariga emas, ularning bilimlari va qobiliyatlariga bog‗liq bo‗lgan malaka 
50
Muallif tomonidan ishlab chiqilgan 
Foydalarda qatnashish - 
kompaniya o'z 
ishchilariga mukofot sifatida kompaniyaning 
foydasidan ma'lum bir ulushini ajratish tizimi
Maqsadlarga erishishda qatnashish 
- ishchilarga 
umumiy foydasiga emas, balki ishlab chiqarish hajmi 
oshishi bilan bog
‗
liq bo'lgan ushlanib qolishlarni 
iqtisod qilish mablag‘dan mukofot tizimi 
Ishlab chiqarish to'lovi - 
ishlab chiqarish me'yorlarini 
yoki boshqa maqsadlarga erishilgani uchun mukofot 
to'lash sharti bilan ishchiga past ish haqi miqdorining 
belgilanishi 
Malaka to'lovi - 
ishchilar tomonidan olingan malakaga 
bog‘liq bo'lgan to'lovlar 
Imtiyozlar - 
kompaniyaning eng yaxshi va 
hurmatga sazovor ishchilariga berilgan qo'shimcha 
rag‘batlantirish kategoriyasi hisoblanadi 
Foyda va maqsadga erishishda qatnashish

---

152 
to‗lovlarini qo‗llab ko‗rdilar. ―Alcko
a‖, 
―Polaroid
‖,
―TRU
‖, 
―Craysl
er‖, 
―Westernhouse
‖ 
- mana shu bir nechta kompaniyalar mehnatga haq to‗shashning 
shunday tizimini kiritganlar. Bu tizimda, odatda, ishchi ish haqisining boshlang‗ich 
darajasi uning yollangan vaqtidagi malakasiga asosan belgilanadi; u yangi malakaga 
ega bo‗lganda oylik oshadi. Malakaga haq to‗lash tarafdorlari bu tizim apparat 
xizmatchilariga bo‗lgan ehtiyojni kamaytirishga, komandalar faoliyati darajasini hal 
qilishga, egiluvchanlikni kuchaytirish va ish kuchiga umumiy xarajatlarni 
kamaytirishga yordam beradi deb hisoblaydilar. Bundan tashqari shu kabi dasturlar 
bir joyda turib qolgan, ko‗tarilish uchun kelajagi yo‗q ishchilar uchun stimul bo‗lib 
qolgan. Bu tizimga qarshi bo‗lganlar ishchi kuchiga bo‗ladigan xarajatlarni 
qisqarishiga ishonmaydilar, bundan tashqari bunday dasturlar kompaniyani 
boshqarishni qiyinlashtiradi, deb fikrlaydi.
Imtiyozlar
- kompaniyaning eng yaxshi va hurmatga sazovor ishchilariga 
berilgan qo‗shimcha rag‗batlantirish kategoriyasi hisoblanadi. Ishchilarga qo‗shimcha 
to‗lovlar va xizmatlar: oylik maosh, rag‗batlantirishning turli ko‗rinishlaridan 
tashqari kompaniya tomonidan amalga oshiriladigan qo‗shimcha to‗lovlar 
hisoblaniladi.
8-jadval