Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. Amonboyev, D. I. Abidova, N. A. Jurayeva turizm iqtisodiyoti

 
 
13.2. Mehmonxona xo„jaliklari marketingi. 
Mehmonxona biznesida turistik mahsulot yoki xizmatni sotishni 
ifodalovchi ikki tushuncha – shaxsiy va korporativ sotuvlhartushunchalari 
mavjud.
Shaxsiy sotuv
deganda mehmonxona korxonasining o‗zi ko‗rsatadigan 
xizmatlarni sotish maqsadida bir potensial xaridor yoki xaridorlharguruhi 
bilan bevosita aloqa qilishi tushunqiladi. Shaxsiy sotuvlharsotishning 
ancha qimmat, lekin shamarali usuli hisoblanadi va quyidagilarni o‗z 
ichiga oladi: potensial xaridorlharyoki buyurtmachilarni izlash, ularga 
xizmatlharnhamoyish yetilishini tashkil qilish, muzokaralharo‗tkazish va 
sotuvlarni yakunlash – xizmatlharko‗rsatishga shartnoma tuzish.
Korporativ sotuv
deganda xizmatlarni vositachilharorqali sotish 
tushuniladi.
Sotuvlharva marketing bir-biri bilan chambarchas bog‗liq bo‗lsa-da, 
ulharish faolligining hharxil funksiyalarini bajaradi. Ulharo‗rtasidagi 
farqlarni va ularning o‗zaro aloqasini tushunish lozim.
Marketing: 
- to‗g‗ri mahsulot; 
- to‗g‗ri joyda; 
- to‗g‗ri vaqtda; 
- to‗g‗ri narxda mavjudligini va xaridor mazkur mahsulot mavjudligini 
bilishiga bo‗lgan ishonchni anglatadi.
Sotuvlharxaridor shaxsiy aloqa qilish orqali o‗z yehtiyojlariga yoki 
tashkilotning ish maqsadlariga mos keladigan mahsulot yoki xizmatni olish 
haqida qaror qabul qilganini anglatadi.
Mehmonxona xizmatlari mahsuli o‗ziga xos va betakrordir. U moddiy 
bo‗lishi (restoranda tushlik), hammo xizmat ham bo‗lishi (nomerni 

---

154 
tozalash), shuningdek ikkalasining kombinatsiyasi bo‗lishi mumkin. 
Mehmonxona xizmatlari o‗ziga xos xususiyatlarga ega (13.1-rasm).
Bozorga qarab mo‗ljal 
olgan 
Mavsumiy farqlar 
Moslashuvchan
Ustunliklar to‗plami