O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI HUZURIDAGI BAXMAL IQTISODIYOT VA TURIZM TEXNIKUMI
" Qimmatli qog‘ozlar sotib olish va sotish bo‘yicha muomalalarni hisobga olish. " mavzusidagi
BITIRUV MALAKAVIY ISHI
BAXMAL 2022
MUNDARIJA
KIRISH…………………………………………………………………………
I-BOB. QIMMATLI QOG’OZLAR
Qimmatli qog'ozlar tasnifi va tavsifi
Qimmatli qog'ozlarning hayot jarayoni ssikli
Bazaviy qimmatli qog'ozlarning muomala mexanizmi
II-BOB. Tijorat banklarining qimmatli qog'ozlar bozoridagi operatsiyalari
2.1 Tijorat banklarining qimmatli qog'ozlar bozoridagi operatsiyalar faoliyatining nazariy asoslari.
2.2 Tijorat banklarining qimmatli qog'ozlar bozoridagi operatsiyalar faoliyatining huquqiy asoslari.
2.3 Qimmatli qog'ozlar bozoridagi operatsiyalarini amalga oshirish tartibi (O'zsanoatqurilishbank misolida)
XULOSA
FOYDANALINGAN ADABIYOTLAR.
KIRSH
O‘zbekistonda olib borilayotgan keng ko‘lamli islohatlar mamlakatda ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotiga asoslangan demokratik jamiyat qurishga qaratilgan bo'lib1, ulaming asosiy mahsullaridan biri tez sur’atlar bilan rivojlanayotgan milliy moliya bozori hisoblanadi. Milliy moliya bozorining iqtisodiyotdagi ahamiyatini oshirish muammosi iqtisodiyotni modemizasiyalash, barqaror industrial va iqtisodiy o'sishni ta’minlash, inflyasiyani pasaytirish maqsadida investitsiyalami jalb qilish zarurligidan kelib chiqadi. Ushbu muammoni samarali echimi moliya bozorining raqobatbardoshliligi va havfsizligi, barqarorligi va likvidliligi, investorlar uchun jalbdorliligi va risksizligi darajasini ta’minlash bilan uzviy bog'liq. Bunda turli tashqi va fundamental ichki omillar ta’sirini hisobga olish muhim hisoblanadi. Mavjud omillar ichida doimo e’tiborga moyillaridan biri malakali kadrlar omilidir. Chunki «Faqat malakali kadrlar moliya bozori muammolarini hal qila oladilar» degan shior hamisha dolzarbligicha qolmoqda. Bu shior ayniqsa O'zbekiston moliya bozori uchun katta ahamiyatga ega bo'lganligi sababli, ushbu darslikni yozishga jazm etildi. «Moliya bozori va qimmatli qog'ozlar» fanini o'rganishdan maqsad - bo'lajak mutahassislami moliya bozorlari sohasi bo'yicha o'zlari va jamiyatga foydali bo'lgan nazariy va amaliy tajribalar, qonuniyatlar, jarayonlar, vositalar mazmun-mohiyatini tushunib 1 Riskiev T.T., G’ulomov S.S., Shoha'zamiy Sh.Sh. va boshq. Istiqlol, demokratiya va fiiqarolik jamiyati -T Sharq, 2003.-'№ b. bilishga, ulami chuqur o‘rganishga, tahliliy fikr-mulohazalar yuritish va xulosalar chiqara olishga hamda ulaming asosida qarorlar qabul qilishga, kelajakdagi faoliyatida samarali qo'llash ko'nikmalarini xosil qilishga o‘rgatishdan iborat. Darslik materiallari jahon tajribasiga asoslanib mantiqiy ketmaketlikda yozilgan. Bu material lar o‘rganilayotgan fan mavzulari asoslarini batafsil yoritib bergan holda o‘quvchining moliya bozorida va qimmatli qog‘ozlar bilan ishlashning nazariy va amaliy asoslarini egallashga ko'maklashadi. Mavzular turdosh fanlarga bog‘langan holda yoritilgan. Darslikning asosiy g‘oyasi moliya bozori va qimmatli qog'ozlar to'g'risidagi umumlashgan tasavvur va amaliy ko'nikmalami beruvchi bilimlami berishga qaratilgan'Bo'lib, fan bo'yicha o'quv reja va o'quv darsturga mos keladi. Ushbu darslik fan bo'yicha jahon va O'zbekiston tajribasiga hamda mUallifning ilmiy va amaliy faoliyati natijalariga asoslangan bo'lib, o'hshash nomda aw al rus tilida nashr etilgan ikki jildli kitobining o'zbek tilida takomillashtirilgan, qayta ishlangan va yangilangan navbatdagi ilmiy-pedagogik ishi hisoblanadi. Bunda muallifning yangicha kengaytirilib va to'idirib berilgan g'oyasi - moliya bozoridagi talab va taklif hajmlarining barqaror va muvozanatda o'zaro mutanosiblikda, umuman garmoniyada, o'sishi undagi faoliyat yurituvchi institut(ishtirokchi)laming barqaror va o'zaro mutanosiblikda, umuman, garmoniyada, rivojlanishini anglatadi, o'z navbatida moliya bozori ishtirokchilarining bundayi rivojlanishi undagi talab va taklif hajmlarining barqaror va muvozanatda o'zaro mutanosiblikda, umuman garmoniyada, o'sishini bildiradi - nazariy va empiric asoslangan. Bu g'oya asosida iqtisodiy sistemologiyaning regulyativ ekvivalentlik tamoyili2 yotadi, ya’ni unga ko'ra, moliya bozori faoliyati va unda moliyaviy instrumentlar vositasida bozor munosabatlarida bo'luvchi iqtisodiyot sub’eklarining ishlab chiqarish va takroran ishlab chiqarish jarayonlari natijalari o'zaro regulyativ bog'liqlikda va ekvivalent bo'ladi. Bunda muallifning awal chop etilgan kitoblarida keltirilgan tegishli materiallardan foydalanish ham tavsiya etiladi. Mazkur darslil «Iqtisodiyot va boshqaruv» sohasining barcha bakalavriat ta’lim yo'nalishlari bo'yicha o'qiyotgan talabalar uchun mo'ljallangan. Shu bilan birga darslik moliya, kredit, soliq va hisob sohalari yo'nalislari bo'yicha malaka oshirish va qayta tayyorlash muassasalari o'quv jarayo'nlarida qullanilishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |