Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va mexanizasiya kafedrasi

Defoliantlar muddati va me’yorini belgilash.
Respublikaning turli hududlarida 
yetishtirilayotgan g’o’za navlarida defoliantlarni samarali qo’llash uchun har bir 
hududning tuproq-iqlim sharoitlarini, g’o’za navlarining biologik xususiyatlari va 
defoliantlarning kimyoviy xossalarini inobatga olgan holda defoliatsiya muddati va 
me’yorini to’g’ri belgilash maqsadga muvofiqdir. 
Defoliatsiya muddati tuproq-iqlim sharoitlari, g’o’za navlarining biologik xususiyati 
va yetilganligiga qarab tanlanadi. Bunda g’o’za navlarining biologik xususiyatlariga 
alohida e’tibor berish lozim. 
1-jadval 
G’o’za navlarining biologik holati va havo haroratiga ko’ra defoliantlar me’yorini 
belgilash
(ta’sir etuvchi modda hisobida) 
G’o’za navlari 
Defoliantlar
turi 
10…12 hosil shoxi
mavjud maydonlar 
13…14 hosil
shoxi mavjud

---

uchun 
maydonlar uchun 
Havo harorati o’rtacha 22°C bo’lganda 
Barg sathi kichik, 1-tipda 
shoxlanadigan
g’o’za navlari: Namangan-34,
Namangan-77, S-4727, Omad, 
AN-Boyovut-2, Andijon-35,
Andijon-36, Andijon-37,
UzPITI-201, Sulton,
CHimboy-5018, 
Beshqahramon,
Ibrat, Ko’paysin, Porloq-1 
O’zDEF 
6,0-6,5 l/ga 
7,0-7,5 l/ga 
Super XMD-s
6,5-7,0 l/ga 
7,0 –8,0 l/ga 
PoliDEF
6,0-7,0 l/ga 
6,5-7,5 l/ga 
FanDEF
6,0 l/ga 
7,0 l/ga 
Suyuq XMD
6,5-7,0 l/ga 
7,0 –8,0 l/ga 
Avguron-
Ekstra,
Dalron-Super,
D-Ekstra 
0,100-0,150 l/ga 
0,150-0,200 l/ga 
Barg sathi katta 1,5-2 tipda 
shoxlanadigan g’o’za navlari:
Buxoro-6,
Buxoro-8,
Buxoro102,
Xorazm-127,
Xorazm-150, 
Mehnat, S-6524 
O’zDEF
6,5-7,5 l/ga 
7,5-8,0 l/ga 
Super XMD-s
7,0-8,0 l/ga 
7,5-8,5 l/ga 
PoliDEF
6,5 -7,5 l/ga 
7,5-8,0 l/ga 
FanDEF
6,5 l/ga 
7,0 l/ga 
Suyuq XMD
7,0-7,5 l/ga 
7,5 –8,0 l/ga 
Avguron- 
Ekstra,
Dalron-Super,
D-Ekstra 
0,150-0,200 l/ga 
0,200-0,250 l/ga 
CHunki turli g’o’za navlariga defoliantlar turlicha ta’sir etadi. O’rtapishar, barg 
shapalog’i katta, qalin, serbarg g’o’za navlari defoliantlarga kam ta’sirchan, tezpishar, 
barg shapalog’i kichik va yupqa bo’lgan g’o’za navlari ta’sirchan bo’ladi. SHu bois 
bunday navlarga defoliantlar me’yori kamroq belgilanishi kerak. 
Defoliatsiya samaradorligiga g’o’za navlarining biologik yetilganligi ham sezilarli 
ta’sir ko’rsatadi. O’rta tolali g’o’za navlarida 45-50% ko’saklar ochilganda o’simlik 
biologik yetilgan hisoblanadi va defoliatsiyani shunday paytda o’tkazish yuqori samara 
beradi. Erta muddatlarda ekib parvarishlangan g’o’zalarda defoliatsiyani 60-65% ko’saklar 
ochilganda o’tkazish lozim. Malakali dehqonlar tili bilan aytganda, g’o’za yuqori 
yarusdagi ikkinchi ko’sagi pichoq bilan kesilganda chigiti qoraygan bo’lsa, defoliatsiyani 
boshlash mumkin. Defoliatsiyani samarali o’tkazish uchun g’o’za navlarining biologik 
xususiyati, havo harorati va defoliantlar
turini inobatga olib tavsiya etilayotgan defoliantlarni mazkur tartibda qo’llash tavsiya 
etiladi (1-jadval).