Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali meva-sabzavotchilik, uzumchilik

Sabzavotchilikning vazifalari, maqsadi, kelib chiqishi va xususiyatlari.
Sabzavot ekinlari mamlakatimizning hamma joyida o‘stiriladi va haydaladigan jami 
maydonning yaqin 1% ni egallaydi. Biroq gektaridan olinadigan umumiy mahsulot 
miqdoriga ko‘ra sabzavotlar o‘simlikshunoslikda birinchi o‘rinda turadi. 
Qishloq xo‘jaligining bir tarmog‘i sifatida sabzavotchilikning asosiy vazifalari 
quyidagilardan iborat: aholi va qayta ishlash sanoatlarining sabzavot mahsulotlariga 
bo‘lgan talablarini to‘la qondirish, sabzavot turlarini kengaytirish aholini yil bo‘yi 
davomida sabzavot mahsulotlariga talabini bir me’yorda ta’minlash va mahsulotlar 
sifatini yaxshilash. 
Aholini sabzavot mahsulotlariga bo‘lgan ehtiyojini to‘la qondirish uchun ularni 
yetishtirishni keskin ko‘paytirish lozim. Bunga esa qo‘l mehnatini kamaytirgan 

---

6 
holda mahsulot tannarhini pasaytirib, hosildorlikni oshirish hisobiga erishish 
mumkin. Buning uchun sabzavotchilikni yiriklashtirish va ixtisoslashtirish, uning 
texnikaviy manba’ini mustahkamalash, mexanizatsiyani ishlab chiqarishga joriy 
yetish, 
ekinlarni 
parvarishlashning 
jadallashgan 
texnologiyasini 
qo‘llash, 
parvarishda, yig‘imterimda, transportlarga ortish, tashish, saqlash va sotishla 
mahsulotni nobud bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik lozim. 
Sabzavot mahsulotlarining asosiy qismi yozning oxirgi va kuzda etiladi. Lekin 
aholini sabzavot mahsulotlari bilan ta’minlanishdagi bunday mavsumiylikni 
yo‘qotish uchun himoyalangan er sabzavotchilik maydonlarini oshirish, shimoliy 
viloyatlarda va mintaqalarni ta’minlash uchun janubda sabzavot yetishtirishni 
ko‘paytirish, ochiq yerda sabzavot yetishtirish mavsumini uzaytirish, mahsulotlarni 
yaxshi holatda va uzoq saqlanishini tashkil yetish kerak bo‘ladi. 
Yetishtirilayotgan sabzavotlar xilini va ularni kam tarqalgan turlarini 
ko‘paytirish lozim. Sabzavot mahsulotlarining sifatini yaxshilash uchun oliy 
navlarni maqbul texnologiya bo‘yicha tashkil qilish, shuningdek, ularni o‘z vaqtida 
tashib keltirish hamda yaxshi saqlash hisobiga erishiladi. 
Sabzavotchilik oldida turgan vazifalar uning o‘ziga xos quyidagi 
xususiyatlarni belgilaydi: