Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali fitopatologiya fanidan

Kul rang chirish - 
Botrytis allii.
 
Kul rang chirish kasalligini
Botrytis allii Munn 
zamburug’‘i qo‘zg‘atadi. Bu kasallik bilan 
asosan omborxonada saqlanayotgan piyozboshlari zararlanadi, dala sharoitida esa urug‘likka 
qoldirilgan piyozlar zararlanadi. Vegetatsiya davrida kasallik juda sekin rivojlanadi, omborxonada 
saqlash davomida esa kasallik tez avj olib, ularni nobud qiladi. Kasallik piyozboshining boshlanish 
fazasida tashqi qatlamlarida bujmayishi hollari, ichki qatlamlari esa och-kulrang g‘ubor bilan 
qoplanishi ko’zatiladi. Keyinchalik piyozboshi hujayralarining to‘qimalari yumshab, qobiqlari 
yumshox massa hosil qiladi. Bularni kesib ko‘rilganda, piyozboshlari xuddi pishib qolgan holda 
ko‘rinadi. Kasallik qo‘zg‘atuvchi 
Botrytis allii
zamburug’‘i piyozboshida mitseliy va sklerotsiya 
holida qishlaydi. 
Preparat
: Zararlangan piyozboshi qatlamlaridan kul rang g‘ubor olib, ustidan uksus kislotasi 
tomizib, preparat tayyorlanadi. Bunda konidiya va konidiya bandlari saqlanib, yaqqol ko‘rinadi. 
Soxta un shudring
– 
Peronospora schleidenii
. 
Soxta un shudring kasalligini
– 
Peronospora schleidenii Unger (P. destructor Casp) 
zamburug’‘i qo‘zg‘atadi. Kasallik bilan o‘simlikning butun er ustki qismi zararlanadi, ayniqsa barg 
va tomirlarida yaqqol namoyon bo‘ladi. Kasallangan barg va tomirlar och yashil yoki sariq 
ranglarda bo‘lib, ustki qismi kulrang-binafsha rang g‘ubor bilan qoplangan bo‘ladi. Ko‘pincha 
zararlangan organlarda bir vaqtning o‘zida qora mog‘orlarni ham ko’zatish mumkin. Kasallik 
qo‘zg‘atuvchi zamburug’‘ piyozboshlarida mitseliy yoki oospora holida qishlaydi. Omborxonada 
saqlash davrida esa bular Chirish kasalliklarini keltirib chiqaradi. 
Preparat: 
Peronospora schleidenii
zamburug’‘idan preparat tayyorlab, mikroskopda ko‘rish.