Toshkent davlat agrar universiteti botanikadan laboratoriya

Endospermsiz urug‘ning tuzilishi
. Dukkakli o‘simliklarning, masalan, 
loviya, no‘xot, moshning urug‘ida endosperm bo‘lmaydi va zahira oziq moddalar 
urug‘pallalarida to‘planadi. Masalan, loviya urug‘ini olib qarasak, u odatda 
buyraksimon shaklda bo‘lib, usti urug‘ning ichki to‘qimalarining himoyalovchi 
qalin po‘st bilan o‘ralganligini ko‘rish mumkin. Urug‘ning ichki botiq tomonida 
urug‘bandning izi bo‘lgan kichkina chok bo‘ladi. . Shokning narirog‘ida teshikcha, 
urug‘ yo‘li (mikropil)bo‘ladi. 
Agar loviya urug‘ining tashqi po‘sti olib tashlansa, u osongina ikkita teng 
pallaga ajraladi. Bu pallalarning ichki tomoni tekis, tashqi tomoni do‘mbaygan 
bo‘ladi. Tekis tomoni bilan bir-biriga yondoshgan bu pallalar urug‘palla deb ata-
ladi. 
Urug‘pallalar bir uchi bilan bir-biriga bog‘langan bo‘lib, bu erda ular 
orasida kalta dumcha shaklli maxsus o‘simta bo‘ladi. Bu o‘simta murtak ildiz-
chasidir. Uning yaqinida murtak kurtakchasi turadi. Bu kurtakcha bo‘lajak novdan-
ing boshlang‘ichi bo‘lib, u ikkita oq tangacha qobiq bilan o‘ralgan bo‘ladi. 

---

 115