Toshkent Axborot Техnologiya Universiteti «O’zbekiston tarixi» kafedrasi

Respublikalarda Qayta qurish yillarida jamiyat siyosiy hayotida hamda aholi ijtimoiy tafakkurida shiddatli o’sishi kuzatildi.

• Iqtisodiyotda
• Natijada
• BU MAMLAKATDA VA OzSSRDA QARAMA-QARSHILIKNI KUCHAYTIRDI

• Hech qanday o’zgarishlar amalga oshmadi (KPSS MQ ning bir nech sonli plenumlarining qarorlari natija bermadi).
• KOOPERATIVLAR paydo bo’ldi (xususiy tadbirkorlikning ilk belgilari)

• Mamlakat iqtisodiyoti “Boshi berk” ko’chaga kirib qoldi

80 yillarning oxiri – 90 yillarning boshida O’zbekistonda ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy qarama-qarshiliklar

• Yutuqlar:
• Sanoatning 100 dan sohalari faoliyat ko’rsatdi va 1500 yuqori texnologiyali korxonalar ishladi.
• Elektroenergiyani ishlab chiqarishning yuqori darajasi.
• Gaz qazib olish bo’yicha SSSRda 4 -orin.
• Oz SSR mamlakatning paxta xomashyosining 2/3 qismini berardi.
• Ilm-fan, madaniyat, ta’lim sohasida ayrim yutuqlarga erishildi.

• Kamchiliklar:
• Iqtisodiytning yorqin xomashyo yetishtirishga asoslangani.
• Xomashyoning 80%ini ishlov bermasdan respublikadan olib chiqib ketish. Tayyor mahsulot hissasi 50%.
• “texnologik zanjirga amal qilmaslik”(qazib olish – ishmov berish-ishlab chiqarish)
• Ijtimoiy oqibatlar:
• Respublikada milliy daromadning pastligi;
• Oilaning ta’minlanganlik darajasining pastligi;
• Ishlab chiqarish vositalarini noto’g’ri taqsimlash ekologiya va salomatlik muammolari;
• Paxta monopoliyasi;
• Orol muammosi.

1989y. oxiri O’zSSR Kompartiyasi MQ 1 kotibi etib I.A.Karimov saylandi

• 1990 y iyunda. O’z KP XXII syezdida belgilab olindi:

• Yuzaga kelgan qarama qarshiliklar chiqish uchun

• Respublikaning iqtisodiy mustaqilligini taminlanishi kerak

• Ozbekistonning milliya davlatchiligini mustahkamlash lozim. Respublika suvereniteti taminlanishi kerak.

«O’zSSRda qayta qurish davrida yuzaga kelgan qarama qarshiliklar:

• Salbiy jihatlari: “Paxta ishi” mamlakat partiya davlat boshqaruvining kadrlarni tozalov siyosati, kuchli qatagon ham mamlakat iqtisodiyotining oqsashi
• Ijobiy jihatlar: milliy o’zlikni anglashning o’sishi, milliy an’ana va udumlarning qayta tiklanishi, milliy-madaniya markazlarning barpo etilishi, koppartiyaviylik asoslariga qadam qo’yildi.

• 20.08.1991y. ga SSSRning barcha respublikalariga suverenitet beruvchi yangi “Shartnoma” tuzish rejalashtirilgan edi
• 1991y 19.08 - 21.08. GKCHP fitnasi deb atalgan davlatga qarshi fitnani amalga oshirishga urinish
• SSSRning tarqalib ketishining boshlanishi

• RESPUBLIKA SIYOSIY HAYOTIDAGI O’ZGARISHLAR

• 1989 y. oktyabr. «Davlat ili tog’risidagi qonun»

• 1990 Fevral – Aprel
• Alternativ asosda O’zSSR Oliy kengashida birinchi saylovlar bo’lib o’tdi

• 24.03.1990y. Oz SSR Oliy Kengashi I>A> Karimovni mamlakat prezidenti etib sayladi

• 21.06.1990 y. «O’zSSR suvereniteti to’g’risida deklaratsiya qabul qilindi