Toshkent arxitektura qurilish instituti

 

---

104 
 
 
3.15-rasm. «Polikvart» Markaz OAJning tashkiliy tuzilmasi. 

---

105 
 
3.6.
 
Xorijda qurilish sohasida foydalaniladigan tashkiliy tuzilma va 
uslublar 
 
Qurilish  firmalarini  tashkil  qilish  va  bajarilgan  ishlar  uchun  haq  to‘lash 
hamda  kasbiy  mahorat  darajasida  (
professional
)  boshqaruv  xizmatlariga 
nisbatan muqobil (
alternativ
) yondashuvlar 3.16 – rasmda keltirilgan. 
Quyida  berilgan  investitsiya  siklining  ishtirokchilari  o‘rtasidagi  o‘zaro 
aloqalarning turli xil variantlarini qarab chiqish orqali,  haq to‘lash shakllari va 
shartnomalarni tuzish uslublari, shuningdek tashkiliy sxemalar turli – tumanligi 
faqat  bir  sabab  asosida  kelib  chiqadi,    ya’ni  har  bir  hamkorning  maksimal 
daromad  olishga  intilishi  va  o‘zini  ehtimoli  mavjud  bo‘lgan  yo‘qotishlardan 
asrashga  intilishi  bu  holatni  belgilab  beradi.  Bu  yerda  o‘zaro  munosabatlarda 
yuzaga  keluvchi  ziddiyatli  vaziyatlardan  chiqib  ketishning  yo‘li  –  o‘zaro 
manfaatli yechimlar qabul qilinishi bilan bog‘liq bo‘lib, bu hol davomli amaliyot 
davomida  ishlab  chiqilgan.  Aynan  ushbu  holat  qo‘llangan  muqobil 
yondashuvlarning mazmun – mohiyatini tashkil qiladi. 
Yirik  qurilish  firmalarini  tahlil  qilish  asosida,  amerikacha  qurilish 
statistikasida ularni quyidagi ko‘rinishdagi ikki guruhga ajratib chiqish mumkin: 
1 – guruh
 – ma’lum aniqlikdagi 
shartnoma kelishuvi asosidagi to‘lovlar 
(«
fee
» – asosiy qurilish faoliyatidan kelib chiqadigan qayd qilingan foiz qiymati) 
bo‘yicha  ish  bajaradigan  firmalar;  shuningdek,  bunda  xo‘jalik  faoliyatining 
natijalari  uchun  moddiy  javobgarliksiz  ko‘rinishda  loyiha  yoki  loyihalash 
ishlarini 
boshqarish xizmatlari
 uchun to‘lovlar amalga oshiriladi;  

---

106