Toshkent arxitektura qurilish instituti

 
3.10-rasm. Harakatchan mexanizatsiyalashtirilgan kolonnaning tuzilma sxemasi. 

---

87 
 
 
3.11-rasm. Katta ish boshqaruvchi uchastkasining tuzilma sxemasi. 
 
 
 
 
 
 
 

---

88 
 
Brigadir 
– quruvchi ishchilar jamoasining bevosita boshlig‘i hisoblanadi.  
Kam  tarkibdagi  mehnat  jamoalari 
zvenolar 
deb, nomlanadi va  yaxlit bir 
ish turini bajaradi. Bir necha ishlar turini bajaradigan ishchilar jamoasi 
brigada
 
deb nomlanadi. 
Brigada
 – miqdori 10 ta va undan ortiq kishini tashkil qiladigan, 
shuningdek 6 kishidan boshlab maxsus bo‘lmagan tavsifdagi ishlarni bajaruvchi 
umumiy qurilish ishlari bilan shug‘ullanadigan mehnat jamoasi hisoblanadi.  
Brigadir brigadaning boshqa a’zolari kabi, asosiy vaqt davomida brigada 
tarkibida mehnat qiladigan ishchi hisoblanadi. Mehnat kunining ma’lum vaqtida 
u brigadani boshqarib, shunga yarasha maosh oladi. Brigadir brigadaning ishini 
tashkil  qiladi,  jamoada  mehnat  intizomini  ta’minlaydi  va  mehnat  taqsimoti 
bo‘yicha  topshiriqlarning  to‘g‘ri  bajarilishini  ta’minlaydi.  Brigadir  nisbatan 
yuqori  malakali  va  ishchan,    g‘ayratli,  tashkilotchilik  qobiliyatiga  ega  va 
e’tiborli  ishchilar  orasidan  tayinlanadi.  Brigadir  ustadan  topshiriq  oladi  va 
brigada  a’zolari  o‘rtasida  ishlarni  taqsimlaydi.  Uning  majburiyatlari  tarkibiga 
ishlar  to‘xtab  qolmasligi  uchun  ish  frontini  nazorat  qilib  turish  va  ishlarning 
bajarilish sifatini ta’minlash kiradi.