Тошкент Архитектура Қурилиш Институти Бино ва Иншоатлар факултети Хайот фаолияти хавфсизлиги Фанидан

3. Сурункали заҳарланишлар организмга нисбатан оз миқдордаги заҳарларнинг узоқ вақт таъсиридан аста-секин йиғилиши натижасида пайдо бўлади. Улар организмда ўзи йиғилиши ёки уларнинг келтириб чиқарадиган ўзгаришлари туфайли пайдо бўлади. Организмнинг бир хил заҳарлар билан сурункали ва ўткир заҳарланишида организмлар ва организм тизимларининг шикастланишлари бир биридан фарқ қилиши мумкин. Масалан, бензолдан ўткир заҳарланишда асосан асаб тизими зарар кўради ва наркотик таъсир кузатилади, сурункали заҳарланишда эса қон ҳосил қилиш тизими зарарланади.

3. Сурункали заҳарланишлар организмга нисбатан оз миқдордаги заҳарларнинг узоқ вақт таъсиридан аста-секин йиғилиши натижасида пайдо бўлади. Улар организмда ўзи йиғилиши ёки уларнинг келтириб чиқарадиган ўзгаришлари туфайли пайдо бўлади. Организмнинг бир хил заҳарлар билан сурункали ва ўткир заҳарланишида организмлар ва организм тизимларининг шикастланишлари бир биридан фарқ қилиши мумкин. Масалан, бензолдан ўткир заҳарланишда асосан асаб тизими зарар кўради ва наркотик таъсир кузатилади, сурункали заҳарланишда эса қон ҳосил қилиш тизими зарарланади.

Ўткир ва сурункали заҳарланишлар билан бир қаторда ўртача ўткир формадаги заҳарланишлар фарқ қилиниб, булар пайдо бўлиши ва белгиларига кўра ўикир заҳарланишларга ўхшаш бўлсада, бироқ аста-секин ривожланади ва бирмунча сурункали кечади.

Ишлаб чиқариш заҳарлари ўткир, ўртача ўткир ва сурункали заҳарлашгагина олиб келмасдан, балки башқа салбий оқибатларга ҳам сабабчи бўлади. Улар организмнинг биологик қаршилигини пасайтиради, юқори нафас йўллари катари, сил, юрак-томир тизимида касалликларнинг ривожланишига имкон яратади. Заҳарларнинг баъзи бирлари генетик таъсир кўрсатиб, майиб-мажрухликнинг ривожланишига олиб келиши мумкин.

Заҳарларнинг инсон организмига таъсир этиш йўллари ва оқибати.

Ишлаб чиқаришда заҳарларнинг организмга асосий тушиш йўллари ва тери қопламларидир, меъда-ичак йўллари орқали тушиши камроқ аҳамиятга эга. Камдан-кам ҳолларда заҳарлар терининг шикастланган қисмлари орқали киради. Масалан, симобли ўлчов асбоблари ишлаб чиқариш жараёнида қўл терисига шикаст етганда симобнинг тери остига тушиши эҳтимол.