Toshkent aloqa tehnologiyalari universiteti u. N. Karimova metrologiya va telekommunikatsiya tizimlarida o

Nazorat savollari
1. Generatorlarning asosiy turlarini sanab o’ting.
2. CHastota xarakteristikalari bo’yicha generatorlar qanday bo’linadi?
3. Generatorning tuzilish sxemasini keltiring.
4. Generator o’z-o’zidan uyg’onishi rejimi sharti nima bilan xarakterlanadi?
5. Nima uchun past chastotalarda RC-generatorlar ishlatiladi?
6. RC-generatorlarning Vin ko’prigi bilan sxemasini keltiring.
7. Generatorlar sxemalarida chastotani barqarorlashtirishning qanday usullari ishlatiladi?
8. O’YUCH generatorlarining konstruktiv xususiyati nimadan iborat?
9. Maxsus shaklli generatorning ishlash printsipi nimadan iborat?
10. Xalaqit generatorlari sxemasini keltiring.
11. Xalaqit generatorlari tasnifini keltiring.
12. Xalaqit generatorlarning qurilish xususiyatlari nimadan iborat?



9-BOB. ZANJIRLAR KOMPONENТLARINING PARAMEТRLARINI O‘LCHASH USULLARI VA VOSIТALARI
9.1. Doimiylari jamlangan (mujassamlangan) zanjirlar komponentlarining parametrlarini o‘lchash uchun usullar va
asboblarning tasnifi
Doimiylari jamlangan zanjirlarning asosiy parametr­lari sig‘im, induktivlik, o‘zaroinduktivlik, aktiv qarshilikdan iborat. Zanjirlar paramterlarini o‘lchash aloqa texnikasida umumiy o‘lchashlar majmuasining katta qismini tashkil etadi, shu bilan birga chastotalar diapazoniga bog‘liq ravishda turli usullar qo‘llaniladi. O‘zgarmas tokda aktiv qarshilikni, agar yuqori aniqlik talab etilmasa, odatda, ommetr bilan o‘lchanadi. Aniq o‘lchashlar zarur bo‘lganida ko‘prik usulidan foydalaniladi. Past va o‘rta chastotalarda o‘zgaruvchan tok ko‘priklari keng tarqaldi. Ularning modifikatsiya qilingan turlari o‘lchash sxemasi parazit parametrlarining o‘lchash natijasiga ta’sirini susaytirish uchun qabul qilingan choralar bilan birgalikda 150...200 MHz chastotalarda biroz pastroq aniqlik bilan o‘lchash imkoni beradi. Yuqori chastotalarda, tebranish zanjirlarining rezonans xossalari ancha keskin bilinadigan holda, odatda, rezonansli o‘lchash usullaridan foydalaniladi.
DSt ga muvofiq, doimiylari jamlangan zanjirlar va kompo­nentlarning parametrlarini o‘lchash uchun asboblar kichik guruhiga quyidagi asbob turlari kiradi: E1 – zanjirlar komponentlarining parametrlarini o‘lchashlarni qiyoslash uchun o‘lchovlar, qurilmalar yoki asboblar; E2 – to‘la qarshiliklarni va (yoki) to‘la o‘tkazuv­chanliklarni o‘lchagichlar; E3 – induktivlik o‘lchagichlari; E6 – asllik o‘lchagichlari; E5 – qarshilik o‘lchagichlari; E7 – parametrlarni universal o‘lchagichlar; E8 – sig‘im o‘lchagichlari.