Тошкент ахборот технологиялари университети фарғона филиали

Аналог сигналларда бир неча асосий параметрлар мавжуд, улар қуйдагилар:
Сигнални электр катталиги нуқтаи назаридан тури;
Сигнални қуйи ва юқори чегараси;
Сигнални ўзгариш частотаси;
Рақамли сигналлар юқорида қўриб ўтилгандек, импульслар кўринишида бўлади. Импульс “1”, импульслар оралиги “0”. Одатда техник нуқтаи назардан импульс электр кучланиши бўлиб, 5 В, импульс ораликлари эса 0 В. Лекин электроникада сигналлар қайта ишланишини ишончлигини ортириш мақсадида 5 В ва 0 В ларни қабул қилиниш чегаралари белгиланган. Агар кучланиш қиймати 3,5 В дан катта бўлса 5 В, кичик бўлса 0 В деб олинган.
Аналог сигналларни рақамли сигналларга айлантириш қурилмалари алохида микропроцессорли блокларни ташкил этади. Дунё компьютер технологияларида аналог сигналларни рақамли сигналларга айлантириш қурилмаларини Apa1od-!o-
Расм 39. Аналог сигнални рақамли сигналга айлантириш қурилмаси.


АРЎҚ (АЦП) қурилмалари бир биридан ўзларини имконияти (разрешение) билан фАРЎҚланади. Имконияти дейилганда кичик аналог сигналларни иккилик сонларда ифодаланишини характерлайди. Яъни кичик ўзгаришларни қанчалик сеза олишини кўрсатади.
Иккилик АРЎҚ (АЦП)ларда сигнал битларда, учлик АРЎҚ ларда сигнал тритларда ифодаланади. Иккилик АРЎҚ да аналог сигнал 2⁸ = 256 та рақам, Учлик АРЎҚ да 3⁸=6165 та рақам билан ифодаланади. Аналог сигнални минимал ва максимал қийматларигача бўлган қийматларни нечта дисккрет сонга бўлиши АРЎҚ имкониятини кўрсатади.
Масалан:
Мисол 1:
Аналог сигнални ўзгариш оралиги (диапазони) 0 дан 10 В бўлса, 12 разрядли иккилик АРЎҚ да 2¹² = 4096 та квантлаш сони Имконияти (разрешение) : (10-0)/4096 = 0,00244 вольт = 2,44 мВ
12 разрядли учлик АРЎҚ да 3 ¹² = 531 441 та квантлаш сони
Имконияти (разрешение) : (10-0)/531 441 = 0,0188 мВ =18,8 мкВ