Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

466

Odilqoriyev X.T. 

Davlat va huquq nazariyasi

tartibotga qarshidek ko‘rinsa ham huquqbuzarlik hisoblanishi mumkin emas. 

Masalan, zaruriy mudofaa holatida odam o‘ldirish.

Ayb – shaxsning o‘zi sodir etgan huquqqa xilof harakatga va uning 

zararli oqibatlariga bo‘lgan ruhiy munosabati. Inson oldida qariyb har doim 

huquqqa mos yoki unga zid harakat qilishni tanlash imkoni bo‘ladi. Agar u 

ikkinchi yo‘lni tanlasa, huquqqa xilof qilmishni aybli tarzda sodir etgan, deb 

hisoblanadi.

5. Qilmishning jazoga sazovorligi ma’lum huquqbuzarlik uchun uni 

sodir etgan shaxsning vakolatli davlat organi tomonidan javobgarlikka torti-

lishini anglatadi. Ushbu javobgarlik chorasi va chegarasi huquqiy normaning 

sanksiyasida ifodalanadi. 

Huquqbuzarlik tarkibi: Huquqbuzarlik yuridik fakt bo‘lib hisoblanadi, 

u o‘z navbatida, qo‘riqlovchi xarakterga ega bo‘lgan huquqiy munosabatlarni 

ham yuzaga keltiradi. Huquqbuzarlikning tarkibi muayyan huquq normasini 

sharhlash, uning mazmunini ochish hamda dunyoqarash nuqtayi nazaridan 

muhim ahamiyatga ega. Huquqbuzarlik tarkibi to‘rtta elementni o‘z ichiga ola-

di: huquqbuzarlikning 

obyekti, subyekti, obyektiv tomoni va subyektiv tomoni.