Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Kollizion normalar. Ularda biron-bir holat bir emas, bin necha huquqiy 

normalar ta’siriga tushib qolishi mumkin va bu holda o‘sha normalar o‘rtasida 

nizo – «to‘qnashuv» sodir bo‘ladi, bu holatni hal etish uchun kollizion normalar 

qabul qilinadi. Mohiyatan olganda, kollizion norma chet el huquqini muayyan 

---

266

Odilqoriyev X.T. 

Davlat va huquq nazariyasi

milliy yurisdiksiya doirasida qo‘llanishiga ruxsat beradi. Shunga ko‘ra, kollizion 

normalar «bir tarafdan davlatlarning huquq-tartibotidagi mavjud tafovutlar 

va xilma-xillikni, ikkinchi tarafdan esa, davlatlarning milliy huquqiy tizimlari 

o‘rtasidagi o‘zaro hamkorlikni aks ettiradi». Jumladan, O‘zbekiston Respub-

likasi Fuqarolik kodeksining 71-bobidagi ko‘pchilik huquq normalari kollizion 

xarakterga ega.

Ziddiyatli vaziyatlarni hal etganligi bois 

kollizion normalar «hakam-nor-

ma» deb yuritiladi. Masalan, bironta munosabat qonun normasi va hukumat 

qarori bilan turlicha tartibga solinadigan bo‘lsa, u holda ushbu munosabat yuri-

dik kuchi yuqori bo‘lgan norma, ya’ni qonun normasi bilan tartibga solinadi.