Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

240

Odilqoriyev X.T. 

Davlat va huquq nazariyasi

Jamiyat huquqiy rivojlanishining davr 

talablariga mos va tegishlicha yuksak savi-

yada bo‘lishi ko‘p jihatdan davlat hokimi-

yati yuritadigan 

huquqiy siyosatga bog‘liq. 

Davlat hokimiyatining irodasi – siyosiy iroda. Ushbu iroda qonun ijodkorligi 

faoliyatiga impuls (turtki) beradi, natijada o‘zi shaklan – qonun, mazmunan – 

huquq tarzida rasmiylashadi, yuridik ma’no kasb etib, siyosiy-huquqiy hodisaga 

aylanadi. Ma’lumki, davlat belgilaydigan maqsad, bajaradigan vazifalar, amal-

ga oshiradigan faoliyat siyosat sohasini tashkil etadi, boshqacha aytganda, 

ayni siyosatdir. Davlat faoliyati nihoyatda serqirra bo‘lganligi bois, u yurita-

digan siyosat bir qancha turlarda, masalan, iqtisodiy siyosat, ijtimoiy siyosat, 

madaniy-ma’rifiy siyosat, huquqiy siyosat kabi shakllarda namoyon bo‘ladi. 

O‘zbekiston Respublikasida adolatli demokratik davlatchilik qaror topayot-

gan vaziyatda huquqiy siyosat mavzusini, bunday siyosatni shakllantirish va 

amalga oshirishning fundamental masalalarini ilmiy tadqiq etish o‘ta dolzarb 

vazifadir. Chunki, mamlakatda yuritilayotgan huquqiy siyosatning mazmun-

mohiyatini chuqur anglab yetish huquqiy tizimni muvaffaqiyatli modernizatsiya 

qilish garovidir.

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining 

2015-yil 23-yanvardagi qo‘shma majlisida asosiy e’tibor qonun ijodkorligi va 

qonunchilik faoliyatining sifat-samaradorligini oshirishga qaratilgan edi. Unda 

qonun ijodkorligini amalga oshirishda yangi, zamonaviy faoliyat shakllarini 

joriy etish, qonunni qo‘llash amaliyotini muntazam o‘rganish, qonun loyihala-

rini davlat boshqaruvi va fuqarolik jamiyati institutlarini keng jalb etish asosida 

muhokama qilish, tegishli xorijiy huquqiy amaliyotni tahlil qilish, qonunlarda 

ularning normalarini amalga oshirish mexanizmlarini puxta ishlab chiqish, qo-

nun ijodkorligida siyosiy partiyalar, ularning fraksiyalari va deputatlar faolligi 

hamda tashabbuskorligiga erishish, qonunlar ijrosi ustidan parlament nazora-

tini yo‘lga qo‘yish, parlament palatalarining samarli hamkorligini ta’minlashga 

oid muhim vazifalar belgilandi

1

. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti 

Sh. Mirziyoev o‘zining 2017-yil 12-iyuldagi parlament palatalari qo‘shma 

majlisidagi ma’ruzasida shunday dedi: «Tahlillar shuni ko‘rsatmoqdaki, amal-

dagi qonunlarimizda bir-biriga zid o‘rinlar ham yo‘q emas»

2

. Davlat boshlig‘i 

yana bir chiqishida ta’kidladiki, «Afsuski, hozirgi kunda qonunlarning islohot-

lar samarasiga ta’siri yetarlicha sezilmayapti. Ularning ijtimoiy munosabat-

1

 Хalq so‘zi, 2015-yil 24-yanvar.

2 

Mirziyoyev Sh. Parlamentimiz haqiqiy demokratiya maktabiga aylanishi, islohotlarning tashabbuskori 

va asosiy ijrochisi bo‘lishi kerak//Хalq so‘zi, 2017-yil 13-iyul.