Toshkent 2021 yil Annotatsiya

Ikki tekislikning o’zaro paralleligi. Ixtiyoriy masofada joylashgan ikki takislikning barcha elementlari, masalan, o’zaro kesishuvchi ikkita to’g’ri chiziqlari ham o’zaro parallel bo’lsa, bu tekisliklar ham o’zaro parallel deyiladi (2.15.4- chizma, a). Epyurda tekisliklarning bir nomli tomonlari (2.15.4- chizma, b) yoki izlari (2.15.4- chizma, c) o’zaro parallel bo’lsa, u holda, ikkala tekislik o’zaro parallel deyiladi.

2.15.4- chizma

Misol. Umumiy vaziyatdagi tekislik izlari orqali berilgan bo’lib, unga 30 mm masofada parallel tekislik o’tkazilsin (2.15.5- chizma, a).

2.15.5- chizma

Yechish. Berilgan tekislikda nuqta tanlab olinadi va undan, ya’ni A (A^l, A^ll) dan Q_h va Q_v ga perpendikulyar bosh chiziqlar o’tkaziladi. Bu bosh (Q ga perpendikulyar) chiziqlar ixtiyoriy B (B^l, B^ll) nuqtada chegaralanadi. Shu AB (A^l B^l, A^ll B^ll) kesmaning haqiqiy uzunligi aniqlanadi va A^l dan haqiqiy uzunlikka 30 mm o’lchab qo’yiladi hamda u nuqta C (C^l, C^ll) deb belgilanadi. C nuqtadan A^l B^l ga perpendikulyar chiziq o’tkaziladi va C^l deb belgilanadi. C^ll proyeksiyalarni bog’lovchi chiziq yordamida topiladi. Endi C^l dan x o’qqa, C^ll dan Q_v ga parallel chizib, o’tkaziladigan tekislikning frontal chizig’i chizilgan bo’lib uning gorizontal izi aniqlanadi va u orqali berilgan tekislikning izlariga parallel qilib, 30 mm masofadan o’tuvchi R (R_h, R_v ) tekislik o’tkaziladi (2.15.5- chizma, b).

Misol. ABC (A^l B^l C^l, A^ll B^ll C^ll) ko’rinishida berilgan tekislikka parallel tekislik 30 mm masofada parallel tekislik o’tkazilsin (2.15.6- chizma, a).

2.15.6- chizma

Yechish. 1. Tekislikning bosh chiziqlari o’tkaziladi.

2. 
   Tekislikdagi nuqtalardan biri, masalan, C (C^l, C^ll) tanlab olinadi va C^l dan h^l ga C^ll dan f^ll ga perpendikulyar chiziqlar o’tkaziladi va ular ixtiyoriy E^l, E^ll nuqtalarda chegaralanib olinadi.
   
3. 
   CE (C^l E^l, C^ll E^ll) kesmaning haqiqiy uzunligi aniqlanadi va C^l dan kesmaning haqiqiy uzunligiga 30 mm o’lchab qo’yiladi va u nuqta F (F^l, F^ll) bilan belgilanadi.
   
4. 
   F^l va F^ll lardan tekislikning C^l A^l va C^l B^l, C^ll A^ll, C^ll B^ll tomonlariga parallel chiziqlar chizilsa, 30 mm masofadagi parallel tekislik o’tkazilgan hisoblanadi (2.15.6- chizma, b).