Тошкент-2019 Экспертиза тушунчаси, экспертиза турлари ва экспертиза тайинлашнинг хуқуқий асослари

Божхона экспертизасининг моҳияти ва вазифалари:
Товарларнинг божхона расмийлаштируви жараёнида пайдо бўлган муаммоларни ҳал этиш, яъни ташқи иқтисодий фаолият товарлар номенклатураси (ТИФ ТН) бўйича код рақамларини аниқлаш;
товарнинг кимёвий таркиби, характеристикалари, қўлланилишини аниқлаш; товарларни сифат кўрсаткичлари асосида (нави, тури, таркиби ва ҳ.к.) унинг сифатини баҳолаш;
божхона муҳрлари, ҳужжатларнинг ҳақиқийлигини аниқлаш;
товарларнинг божхона қийматини белгилайдиган кўрсаткичларни аниқлаш; божхона қоидаларининг бузилиши билан боғлиқ ишларни олиб бориш; товарларнинг айнан бир хиллигини (идентификация) аниқ ифодалаб бериш.
Божхона экспертизасини ўтказиш жараёнида тақдим этилган ҳужжатларнинг қалбаки ёки сохта эканлигини аниқлаш зарурати пайдо бўлганлиги учун баъзан «дастхатлик» тадқиқотларини олиб боришга ҳам тўғри келади.
Ҳужжатларни илмий-техник воситалар ёрдамида текширишда ҳужжатларнинг қалбакилаштирилган ёки ёзувлари ўзгартирилган қисми турли физикавий, кимёвий ва бошқа усуллар ёрдамида текширилади.
Ўзбекистон Республикаси божхона органларининг қарорига асосан, божхона экспертизаси ДБҚ Божхона экспертизаси ва ТИФ ТНни юритиш бошқармаси (МБЛ) ва унинг вилоят ва постлардаги божхона экспертизаси гуруҳларида амалга оширилади. Товарларнинг тури ва хусусиятларига қараб, зарурат бўлганда, экспертиза ўтказилиши учун четдан ҳам мазкур соҳа мутахассислари жалб этилиши мумкин.
Божхона экспертизаси хулосаси, жадвал ва чизмалар (илова тариқасида) берилганида, улар ҳам эксперт томонидан имзоланади ва муҳр билан тасдиқланади. Иловаларда тегишли хулосанинг тартиб рақами ва берилган санаси ёзиб қўйилади.
Божхона экспертизаси хулосаси ва унинг иловалари 2 нусхада тузилиб, биринчи нусха экспертиза тайинлаган органга, иккинчи нусхаси эса, божхона лабораториясида қолади.
БОЖХОНА ЭКСПЕРТИЗАСИНИ ЎТКАЗИШ ҚУЙИДАГИ ЧИЗМА АСОСИДА АМАЛГА ОШИРИЛАДИ:

1 - босқич -экспертизага намуна ва нусхалар олиш





2- босқич- божхона экспертизасига тааллуқли
ҳужжат ва намуналарни БЛ да расмийлаштириш






З– босқич - БЛ бошлиғи ҳужжат ва намуналарни кўриб чиқиб, товарлар йўналиши бўйича экспертларга ишни тақсимлаб беради






4 – босқич-эксперт тақдим этилган ҳужжат ва
намуналарни ўрганадива якуний хулосатайёрлайди.







5 – босқич- хулоса ижобий бўлса, товарнинг божхона расмийлаштируви учун постга юборилади.






6 – босқич- хулоса салбий бўлсаБҚБ баённомаси тузилади ва камчиликлар тўғриланганидан кейинбожхона расмийлаштируви учун постга юборилади.