Тошкент 2007 Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги томонидан ўқув қўлланма сифатида тавсия этилган

АХТА – хитой қоғози.
«Б»
БАДИИЙ АКАДЕМИЯ– тасвирий санъатнинг энг йирик намоянда-лари уюшмаси, санъат масалалари билан шуғулланувчи илмий назорат маркази – муассаса, олий бадиий ўқув юрти. Биринчи «академия» ХVI асрда Италияда вужудга келган.
БАДИИЙ ҚУРИШ - ЯСАШ (лот. коnstriuktio - қурилиш). Турли материаллардан (рангли картон қоғозлар, ёғоч, ташландиқ материаллар, табиий материаллар, махсус қуриш - ясаш тўпламлари ва шу кабилар) ҳар хил ўйинчоқлар ясаш фаолиятлари тушунилади.
БАДИИЙ УМУМИЙЛИК - рассомнинг объектив ҳаққонийликни солиштириш, муҳокама қилиш хусусияти. Тасвирий санъат асари ўзининг такрорланмаслигини сақлаган ҳолда умумийликни акс эттирилиш натижасидир.
БАДИИЙ МЕРОС – авлодлар учун қадимдан қолган санъат асарлари.
БАДИИЙ УСЛУБ – санъатда қўлланиладиган усул.
БАДИИЙ ОБРАЗ (қиёфа) – борлиққа томошабиннинг қараши. Бадиий образ яратиш жисмларнинг индивидуал такрорланмас табиатининг чегарасида жисмнинг маълум томонларини аниқлаган ҳолда ўзига хосликка чамбарчас боғлиқ. Маълумки, инсонни тасвирлашда рассом нафақат реалистик тарзда объектив образни акс эттиради, балки унинг ҳис-ҳаяжонини, ички кечинмалари ва характерини ифодалайди. Шунинг учун рангтасвирдаги бадиий қиёфа фақатгина тасвирнинг айнан чизиқларидан иборат эмас, унинг ички шодлик ҳаяжонининг ҳам аҳамияти каттадир. Ҳар бир қиёфа - бу объектив борлиқнинг ва рассомнинг эстетик ҳиссиётлари, тасвирга нисбатан туйғулари, индивидуаллиги, унга бўлган муносабати, диди ва усули биргаликда ҳақиқий тасвирланиши керак
БАРБИЗОН МАКТАБИ - франциядаги Фонтебло яқинида жойлашган Барбизон қишлоғи номи билан аталган. У ерда бир гуруҳ рассомлар ижодининг ўзига хос хусусиятлари мавжуд бўлиб, бадиий мактаб йўналиши каби тан олинган. Бу гуруҳда Т.Руссо, Ж.Дюпре, Диаз, К.Тройон, Ш.Ф.Добиньи ва бошқа рассомлар ижод қилишган. XIX асрнинг 30-60 йилларида бу гуруҳ рассомлар ижоди ўша даврда расмий академизм санъатидан фарқлироқ бўлган, лекин XVII аср Голландия – манзара жанри анъаналарига суянган ҳолда ўз асарларида табиат кўринишларини содда, лирик, бежирим композицияларда ифода этган.
БАРЕЛЬЕФ /французча bas-relief – паст, бўртма рельеф маъносида/ - ҳайкалтарошлик санъатидаги бир тур бўлиб, турли ҳажмга эга бўлган бино безаклари, инсон портретлари ва қоматларини /асосан турли хил тошлар, металлар, қурилиш материалларидан кенг қўлланиладиган гипсга/ ўйиб ишлаш йўли билан бажарилади.
Ушбу санъатда икки хил рельеф мавжуд бўлиб, тасвирланаётган буюм ёки инсон қиёфаси ҳажмига нисбатан ярмигача ўйиб ишланган бўлса, бундай тасвир барельеф деб аталади. Агарда юқоридаги санаб ўтилган тасвирлар асосий юзадан ўз ҳажмининг ярмисидан зиёд тасвирланса /ўйиб ишланган бўлса/ бундай ҳолда у горельеф деб юритилади.
Қадимги Миср давлатида юқори малакали рассом-ҳайкалтарошлар қимматбаҳо тошларга жуда кичик ҳажмга эга бўлган тасвирларни ғоят юксак дид билан бажарганлар. Бундай қимматбаҳо тошларга асосан ўша даврнинг ҳукмдорлари ва уларнинг авлодлари тасвири моҳирона ўйиб ишланган.
Бизнинг давримизда рельефлар билан улуғ кишилар яшаб ижод этган уйларнинг пештахталарида уларнинг портретлари тасвирланади ҳамда, театр, музей, санъат саройларига бадиий безак беришда кенг қўлланилади. Бундай безаклар асосан мармар, бронза, гипс материалларидан ишланади.