|
Билиб олинг:
Тавсифий матнларда шахс, нарса, воқеа-ҳодисанинг муҳим белгилари аниқ маълумотлар,
сифатловчи ифодалар орқали баѐн қилинади. Тавсифлашда шахс ѐки нарса-воқеани холисона
баҳолаш билан бирга унга муносабат билдириш ҳам муҳим ҳисобланади. Бундай матнлар
тилида характер-хусусиятни ифодаловчи сифатлар, белгининг ортиқлик даражасини
ифодаловчи лексик-грамматик воситалар, ясама сифатлар фаол ишлатилади. Шунингдек, шахс
ҳаракат-ҳолатининг белгисини ифодаловчи равишлардан ўринли фойдаланиш талаб қилинади.
Шунга кўра, тавсифий матн яратиш зарурий тил воситаларни тўҚри танлаш ва қўллашни,
сифат ва равиш ясалиши меъѐрларини, бундай сўзлардаги белги ифодасининг даражаланишини
пухта билишни тақозо этади.
53-машқ. Инсонга хос белги-хусусиятни ифодаловчи сўзларни ижобий ва салбий
муносабат билдиришга кўра икки устунга ажратиб кўчиринг.
Ҳалол, Қамхўр, мақтанчоқ, самимий, сипо, ювош, қўпол, масъулиятсиз, эътиборли,
меҳрибон, лоқайд, жамоат ишлари суст, тўҚри сўз, бепарво, дангаса, талабчан, кўнгилчан,
ширин сўз, жанжалкаш, ташаббускор, андишали, индамас, одамови, кишиларга,
аралашмайдиган, обрўли, гиначи, совуққон, қобилиятли, билими бўш, иқтидорли.
54
54
54-топшириқ. Юқорида келтирилган сифатларнинг зид маъно билдирувчи муқобилларини
луҚат ѐрдамида топинг ва улар иштирокида 4 (тўртта) гап тузинг.
55-топшириқ. Тавсифнома матнини ўқинг. Феъл шаклларини топиб, маъно ва вазифасини
изоҳланг.
Акбар Расулов ўрта мактабни аъло баҳолар билан тугатгач, 2001 йилда ¤збекистон
Миллий университетининг ҳуқуқшунослик факультетига ҳужжат топширди ва тест
саволларидан юқори балл тўплаб ўқишга қабул қилинди.
¤қишга кирган дастлабки кунлардан бошлаб ўз қобилияти билан бошқа талабалардан
ажралиб турди. Жамоат ишларида фаол қатнаша бошлади. Университет «Зукколар клуби»
аъзоси сифатида талабалар ўртасида бир қатор маънавий-маърифий тадбирларни ўтказди. У
инглиз тилини яхши билади, эркин гаплаша олади. Бу тилдаги илмий маърузалари билан чет
мамлакатларда ўтказилган иккита анжуманда қатнашди. «¤збекистон Республикаси
мустақиллигининг ҳуқуқий асослари» мавзусидаги маърузаси Англиянинг Манчестр
университети раҳбарияти томонидан муносиб тақдирланди.
У - яхши спортчи. Миллий кураш бўйича бир қанча мусобақалар совриндори.
Акбар Расулов ўз устида тинмай ишлайди, аълочи ва иқтидорли талаба сифатида
университет талабалари орасида яхши обрўга эга.
У доимий равишда ўз малакасини, сиѐсий-маънавий ва ҳуқуқий савиясини ошириш устида
қатъият билан ишлайди.
А.Расулов - камтарин, тўҚри сўз, дўстларга нисбатан Қамхўр ва меҳрибон.
Тавсифнома «Умид» жамҚармаси ташкил этган Англия Манчестр университетига
талабаликка юбориш учун ўтказилаѐтган танлов ташкилий ҳайъатига тақдим этилди.
56-топшириқ. А. Ходим (талаба)нинг иш (ўқиш)га муносабатини ифодаловчи қуйидаги
сўз ва сўз бирикмаларини ўз мисолларингиз билан тўлдириб, дафтарингизга кўчиринг.
Виждонли, меҳнатсевар, ташаббускор, ишни ўз вақтида бажарадиган, онгли, дунѐқараши
кенг, сиѐсий етук, ўзи ва ўртоқларига талабчан, ўз ишини яхши биладиган, интизомли,
ҳозиржавоб, масъулиятли . . .
Б. Ушбу сўз ва қолиплашган сўз бирикмаларидан фойдаланиб гуруҳдошингиз
(ўқитувчингиз)нинг ўз ишига муносабатини ѐритувчи тавсифнома матнини тайѐрланг.
43-машқ. Зарур сўз ва бирикмаларни қўшиб, гапларни тўлдиринг. Феъл шаклларининг
қўлланишига эътибор беринг.
55
55
1.Мен Илҳом Шокиров. . . 2001 йилдан . . . таний. . . . 2. Шу лицей ... инглиз тили гуруҳи.
. . бирга ўқий. . . . 3. И.Шокиров интизомли, . . ., . . ., . . ., талаба . . . танилган. 4.
Лицейимизнинг жамоат ишлари. . . фаол қатнаш .... . 5. У спорт ... мунтазам шуҚуллана ... , шу
йилги республика фестивалида стол тенниси ... фахрли учинчи ўрин ... эгал ... . 6. У инглиз тил
... ... билади, эркин сўз ... ола ... . 7. Инглиз тилидаги кўплаб бадиий китоб ... мустақил ўқий ... .
8. Шун ... кўра мен Илҳом Шокировни Мирзо УлуҚбек ном... стипендияни олиш ... танловда
қатнашиш ... тавсия эта... .
57-топшириқ. ¤қиш ва жамоат ишларида ижобий ишлари билан ўзини кўрсата олган
гуруҳдошингизни бирор мукофот билан тақдирланиши учун тавсиянома ѐзинг.
Do'stlaringiz bilan baham: |
