|
Óńeshdegi Operaciya.
Kórsetpe - ózge deneler tiqilganda hám óńesh qoyǵanda.
Ásbaplar - hámme waqıt isletiletuǵın.
Awırıwsızlandırıw hám fiksatciya - maxaliy infiltrasion, kesiletuǵın sızıq boylap, úlkenlerdi tik, maydaların jatqan jaǵdayda.
Texnikası - shep tárepten kesiledi moyıntırıq venası hám jelke bas muskulı aralıǵinda, uzınlıǵı tikilgan jismni úlkenligine salıstırǵanda. Barlıq qabatlar óńeshke deyin kesip barıladı, keyin onıń diywali kesiledi hám ózge dene alıp taslanadı. Teri túyin tárizli tigis penen bekitiledi.
Intratraxeal infuziya.
Kórsetpe - suyıq dárilerdi jiberiw usılı.
Fiksatciya - úlkenlerdi tik, maydaların jatqan jaǵdayda
Texnikası -Iyneni moyınnıń tómengi bóleginde shanshıw kerek.
Introkorotid infuziya.
Kórsetpe - uyqı arteriyasına suyıq dári jiberiw usılı.
Texnikası - № 1090 iyne isletiw múmkin iyneni 5-7 moyin omırtqasında moyıntırıq venasınıń ústki bólegine, bas tárepke jiberiledi. Iyne túsiwden arterial qan aǵadı hám dári jiberiledi.
11-LEKCIYA: KÓKIREK BÓLIMINDEGI OPERACIYALAR
LEKCIYA REJESI:
Kókirek diywalinı hám Kókirek qápesinde jaylasqan organlardıń anatomo-topografikalıq
maǵlıwmatı.
2. Kókirek diywalındaǵı nervlerdi awırıwsızlandırıw.
3. Shegara simpatik tarmaǵın (stvolini) hám qarın nervlerin plevra ústi novokain
blokadasi.
4. Plevrosintez, qabırǵanı kesiw texnikası.
5. Aortanıń punksiyasi.
Tayansh sózler: Kókirek diywali, kókirek qápesi, qabırǵa nervler, plevra ústi qamalı, plevrosintez, qabırǵa, aorta.
Paydalanılǵan ádebiyatlar:
1. Operativ xirurgiya - X. K. Bahadırov, Ya. A. Axbutayev, B. D. Narziyev-1997
2. Operativnaya xirurgiya - I. I. Magda - 1990
3. Eksperiment v xirurgii - v. Novikov - 1989
4. Xirurgiya bez chudes v. Novikov - 1981
5. Operativnaya xirurgiya N. X. Shomirzayev - 1989
6. A. David Weaver, Guy St Jean, Adrian Steiner “Bovine surgery and Lameness”
USA, 2005
Bul sorawdı úyreniw úlken áhmiyetke iye, sebebi Xirurgiyalıq Operaciyanı tek kókirek diywalında emes, bálki Kókirek qápesinde jaylasqan organlarda da ótkeriw múmkin.
Kókirek yamasa torakal xirurgiya áyyemgi zamannen payda bolǵan, jaralardı emlew, plevra qabatınan ekssudat alıw sıyaqlı Operaciyalar ótkerilgen.
Bul xirurgiyani rawajlanıwına ásirese ókpe hám júrekte ótkeriletuǵın Operaciyalar úlken rol oynaygan.
Medisina ámeliyatında házirgi waqıtta tómendegi Operaciyalar islep shıǵılǵan hám ótkeriledi: ókpeni bir bólegin alıp taslaw, qaqpaq almastırıw, jasalma júrek qoyıw hám olar ishinde eń joqarı shıńı bul basqa júrekti kóshirip qoyıw. Bul Operaciyanı birinshi ret 1967 y 3 dekabrde qubla Afrika daǵı Keyptaun shaxrida professor Kristian Beriard ótkergen Nawqas vashkanskiga júregin kóshirip ótkerildi hám 18 kún yashadı.
Bul Operaciya házirgi waqıtta kóp mámleketlerde ótkerilinadi, ózimizde birinshi ret 1986 jıl sentyabr aylarda ótkerilgen Shumakov baslıǵında organlar transplatologiyasi institutında.
veterinariyada kókirek diywalında ótkeriletuǵın Operaciyalar tiykarınan haywanlardı maxsuldorligini qayta tiklew ushın ótkeriledi. Bularǵa qabırǵanı kesiw, plevra hám perikardni punksiyasi hám basqalar kiredi.
Operaciyanı tabıslı ótkeriw ushın sol oblastni topografiyasın biliw kerek. Jambas kókirek diywali eki bólegine bo'lanadi: aldınǵı bólegi birinshiden tap altınshı qabırǵaǵa shekem, ol kókirek hám odaǵı muskullar menen jabılǵan, sol sebepli Operaciya ótkeriw tárepinen áhmiyetke iye emes.
Endigiden bos bólegi jaylasqan, onı tómendegi shegaraları qollanıladı: aldı tárepten tirsek sızıǵı, tósni kaudal minnetag'idan tap tirsek tepochasigacha. Iri shaqlı mallarda arqa múyeshdan pastrog'ida baslanadı.
Arqa tárepten - aqırǵı qabırǵa, bálentan - omırtqa tekshesiniń uzın muskulın tómengi bóleginde yamasa gúrekti arqa múyeshinen tap maklokgacha.
Tómennen-sırtqı venasına salıstırǵanda. Jambas kókirek diywali qo'ydagi qatlamlardan ibarat.
1. Teri harxil haywanlarda harxil qalıńlıǵında
2. Teri astı mayı qabatı, onda nervler hám qan tamırlar jaylasqan
3. Eki betli maydan fasciyası onı arasında deneni teri astı muskulı jaylasqan
4. Tereń fasciya - jelke bel fasciyasıni dawamı.
5. Muskul qabatı - tómendegi muskullardan ibarat.
a) jelke keń muskulı -jelke súyegin kishi súrtiginen baslanıp úshinshi kókirek omırtqasınan tap bel omırtqasın ohirgacha bolǵan aralıqta tawsıladı.
b) Tis tárizli dorzal muskulı - nápes alıwshı hám nápes shıǵaruvchilarga bólinedi birinshileri 5-8 qabırǵalarda tawsıladı, ekinshileri bolsa aqırǵı qabırǵalarda.
v) Tis tárizli ventral muskulı-qabırǵaları tómengi bóleginde jaylasadı atlarda (1-4) I. SH. M.- 1-8
g) Qarınnıń sırtqı qıysıq muskulı 4-5 qabırǵadan baslanıp ventro-kaudo dorzal yo'nalanadi.
6. Qabırǵa -tost toqıma menen jabılǵan, (qabırǵa aralıǵinda) qabırǵalar arasında eki qatlam muskul jaylasqan sırtqı hám tereń sırtqıy muskul talshıqları kaudo-ventral, tereń muskul talshıqları bolsa kranio-ventral jónelgen Tereń muskuldı medial maydanında nerv - tamır tarmaǵı jaylasadı - vena, arteriya, nerv.
7. Kókirek - ishki fasciyası-kókirek diywalinı ishki tárepinde jaylasqan.
8. Pariyental plevra - kókirek ishki fasciyası menen birlesken.
Qan menen támiyinleniwi - qabırǵa aralıq hám kókirek ishki arteriyaları arqalı.
Innervatsiyasi - dorzal hám ventral kókirek nervleri arqalı atqarıladı
Kókirek boslig'i - qarın boslıǵınan diafragma menen ajraladi`. Onı jaylanıwı hár túrlı haywanlarda hár túrlı boladı, I. SH. M. birinshi bel omırtqasında baslanıp, qalqansimon shemirshekte tawsıladı, atlarda bolsa 18 qabırǵadan baslanadı. Gúrek ishki plevrasi, Kókirek qápesinde 3 burulish etip: vertebral, sternal hám diafragmal gewek quraydı. vertebral gewekte júrek, óńesh, jemsek, úlken qan tamırlar, nervler (kóshpeli, qaytarıwshı hám diafragmal).
Do'stlaringiz bilan baham: |
