To‘plam tushunchasi, to‘plamlar ustida amallar; to‘ldiruvchi to‘plam

Mavzu:. To‘plam tushunchasi, to‘plamlar ustida amallar; to‘ldiruvchi to‘plam

1. 
   Oquv mashg’ulotining tal’im texnologiyasi modeli
   

O’quv soati: 2 soat		O’quvchilar soni: 30
O’quv mashg’uloti shakli va turi		Amaliy - to’liq o’quv mashg’uloti.
O’quv mashg’uloti rejasi		O’quvchilarni “birgalikda ishlash” tushunchasi haqida o’z fikrini bildirishi. Yangi mavzuga doir yangi so’zlarni izohini(difinishin) tozish. Listening task: qushiqni eshitish va tushib qolgan so’zlarni yozish. Writing task: gramatikada “every/all” so’zlarini ishlatilishini o’rganish. Reading task: berilgan so’lardan rasmga tegishli emasligini ajratish. Berilgan matnni o’qish va savollarga javob berish.
O’quv mashg’ulotning maqsadi: Birga Birgalikda ishlashning yutuqlarini yoriti		ikda ishlashni salbiy va ijobiy tomonlari. b berish uchun guruhlar presentatsiyalari.
Pedagogik vazifalar	O’quv faoliyati natijalari.
Misol va masalalar ishlash; Yangi mavzuga doir yangi misol va masalalar yechish; Mavzuga doir savollar berish ;	Mavzu ko’riladi va savollarga javob beriladi; Yangi mavzuga doir yangi misolla va ularni izohitopiladi; •Mavzugadoir savollarga javob berish;
O’qitish metodlari	Amaliy ish, ko’rsatish, namoyish etish, birgalikda o’qiymiz
O’qitish vositalari	Ma’ruzalar matni, markerlar, slayd, kompyuter, proektor.
O’quv faoliyatni tashkil etish shakllari	Jamoa va guruhlarda ishlash.
O’qitish shart-sharoiti	Maxsus auditoriya.
Qaytar aloqani usul va vositalari	Og’zaki nazorat, savol-javob , reyting tizimi asosida baholash.

1.2. Texnalogik xarita

Darsning maqsadi	O’quvchilarning bilim malakasini oshirish
Ta’limiy: O’quvchilarga munosabat va akslanishlarni ishlashni o’rgatish. Rivojlantiruvchi: O’quvchilarni mustaqil fikrlarini oshirish va rivojlantirish. Tarbiyaviy: Vatanini sevish, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmatda bo‘lish, odob-axloq qoidalariga rioya qilishni singdirish.	Tayanch va fanga oid kompetensiyalar: TK: o‘rganilgan matematik tushunchalar, faktlar va algoritmlarni nostandart vaziyatlarda qo‘llay oladi va yangi bilimlar hosil qila oladi; FK: kompleks sonlarni o‘z ichiga olgan sodda sonli ifodaning qiymatini hisoblay oladi. Kompleks sonlar yordamida modellashtira oladi; Dars usuli: suhbat, tushuntirish, “Savol-javob” metodi, “Rasmli boshqotirma” , “To‘g‘risini top”,”Yosh aktyor”o‘yinlari. Dars turi: Bilim va ko’nikmalarni nazorat qiluvchi va mustahkamlovchi. O’quv jarayonining amaliga oshirish texnologiyasi: O’qitish usullari: blits-so’rov, savol-javob. O’qitish shakllari: guruhlara ishlash, frontal, jamoaviy. O’qitish vositalari:10-sinf darsligi, mavzuga oid dars taqdimoti, Monitoring va baholash: og’zaki va test nazorati, amaliy vazifalar

1. 
   Dars materiallarini tushuntirish (materiallarni tushuntirish dars prezentatsiyasi va videorolik, amaliy harakatlar, tayyor ishlar ko’rgazmasini namoyish qilish bilan birgalikda olib boriladi).
   

Nazariy qism:

To‘plam matematikaning boshlang‘ich tushunchalaridan bo‘lib, uni o‘zidan

soddaroq tushunchalar orqali ta’riflab bo‘lmaydi. Turmushda ma’lum ob’ektlar

majmuasini bir butun narsa deb qarashga to‘g‘ri keladi. Aytaylik, biolog biror

o‘lkadagi o‘simliklar va hayvonot dunyosini o‘rganar ekan, u jonzotlarni turlar

bo‘yicha, turlarni esa urug‘lar bo‘yi cha sinflarga ajratib chiqadi. Har bir tur yaxlit

bir butun deb qaraladigan jonzotlar majmuasidir.

To‘plam ixtiyoriy tabiatli ob’ektlardan tashkil topgan bo‘lishi mumkin. Masalan, Osiyo qit’asidagi barcha daryolar yoki lug‘atdagi barcha so‘zlar to‘plam

bo‘la oladi.

To‘plamni tashkil etgan ob’ektlar uning elementlarideyiladi.

To‘plam, odatda, qulaylik uchun, lotin alifbosining bosh harflari, masalan,

A,B,C, ..., uning elementlari esa kichik harflari, masalan, a,b,c,...bilan belgilanadi.

Elementlari a,b,c,...bo‘lgan Ato‘plam qavslar yordamida A = {a,b,c,...}

kabi yoziladi.

{6, 11} , {11, 6} , {11, 6, 6, 11} yozuvlar bitta to‘plamni anglatadi.

Masalan, {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9} - o‘nlik sanoq sistemasidagi raqamlar

to‘plami, V= {a, e, i, o, u} - ingliz tilidagi unli harflar to‘plami (ing. vowel−unli).

x A to‘plamning elementi ekanix ∈ A kabi, elementi emasligi esax ∉ A kabi yoziladi va birinchi holda«x elementA ga tegishli», ikkinchi holda «x element

A ga tegishli emas» deb o‘qiladi.

Masalan, A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7} uchun 4 ∈ A, ammo 9 ∉ A.

Agar to‘plamni tashkil qilgan elementlar chekli sonda bo‘lsa, bunday to‘plam

chekli to‘plam, aks holda cheksiz to‘plam deyiladi.

Masalan, A = {2, 3, 5, 8, 13, 21} to‘plam chekli, ℕ={1, 2, ..., n, ...} − barcha

natural sonlar to‘plami esa cheksiz to‘plamdir

2. 
   Amaliy ish:
   

Mavzu yuzasida savol va topshiriqlar:

Mashqlar:

1. ∈, ∉, ⊆ belgilardan foydalanib, yozing:

a) 5 soni D to‘plamning elementi;

Yechish: 5 ∈ D

b) 6 soni D to‘plamning elementi emas;

Yechish: 6 ∉ D

c) {2, 5}to‘plam {1, 2, 3, 4, 5, 6}to‘plamning qism to‘plami;
d){3, 8, 6}to‘plam {1, 2, 3, 4, 5, 6} to‘plamning qism to‘plami emas;
2. a) A= {6, 7, 9, 11, 12}, B= {5, 8, 10, 13, 9};

b) A= {1, 2, 3, 4}, B= {5, 6, 7, 8};

c) A= {1, 3, 5, 7}, B= {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9} to‘plamlar uchun

A ∪ Bva A ⋂ Blarni toping.

3. To‘plamlarning elementlari sonini toping:

a) A= {6, 7, 9, 11, 12};

b) B= {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9};

c) A ⋂ B;

d) A ∪ B.

3. 
   Darsga yakun yasash:
   

O’quvchilarni olgan bilimlari hamda qilgan ishlarini nazorat qilib baholash, ularni yo’l qo’ygan kamchiliklarini to’g’irlash.

4. 
   Uyga vazifa berish:
   

Darslikdagi 1-2-3 mashqlarning oxirgi misollarini bajarib keeling.