Toparlardin’ na’tiyjeligi Reje: Social gruppalar hám olardıń qásiyetleri Gruppani shólkemlestiriw

2. Gruppani shólkemlestiriw
Gruppa — birgelikte miynet etetuǵın shaxslar toparı bolıp, ol jaǵdayda kisiler bir-birleri menen óz-ara munasábette boladılar, hár bir xızmetker kásiplesine shaqırıq etedi, áyne waqıtta onıń tásirin de sezim etedi.
Gruppalar adam (3-5 adamnan ibarat ayırım bólindi formasında ) hám kóp mıń adamlıq bolıwı múmkin. Hár bir halda da Gruppa ayırım shaxsqa salıstırǵanda arnawlı bir funksiyalardı atqaradı.
Qandayda -bir gruppaniń aǵzası bolıw insanǵa óziniń ob'yektiv social mútajliklerinen birin — gruppaǵa, gruppag’a tiyisli ekenligin sezim qılıw, onı ámelge shıǵarıw imkaniyatın beredi. Insan óziniń qandayda -bir gruppaǵa tiyisli ekenligin sezib turıwı, ásirese islep shıǵarıw tapsırmaların atqarap atırǵan waqıtta zárúr. Ilmiy tájriybesi boyınsha teń bolǵan adamlardıń bir-birlerin qollap-quwatlawları hám óz-ara bahalanishlari kerek. gruppa ózine birlesken adamlarǵa arnawlı bir tárzde tásir kórsetedi, olardı ayriqsha bolǵan iskerlik kórsetiw hám rawajlanıw nızamlarına muwapıq qáliplestiredi.
Gruppaniń taǵı bir funksiyası shaxs, onıń jasawına zárúr bolatuǵın social ortalıq jaratiw bolıp tabıladı.
Gruppani xarakteristikalaw ushın onıń tiykarǵı belgileytuǵın belgilerin ajıratıp kórsetiw múmkin:
Gruppadag’i barlıq aǵzalar maqsetleriniń ortaqlıǵı Gruppa degi shaxslardı birlestiradi. Eger bul halda gáp kárxana islep shıǵarıw Gruppai haqqında baratuǵın bolsa, ol halda maqsetler sırtdan belgilep beriledi. Bunda basqarıw funksiyalarınan biri — maqsetti tuwrı qáliplestiriwden ibarat esaplanadi.
Basshılıq — basqarıw organisiz gruppa bolmaydı, kimdir basshılıq wazıypasın óz moynına alıwı, adamlardı jipslashtirishi, olar ortasında tapsırmalardı bólistiriwi kerek boladı. Busiz hár qanday birgeliktegi iskerlikti aqılǵa say tashkil etiw múmkin emes.
Íntızam, yaǵnıy usı gruppa ushın qabıl etilgen normalarǵa sanalı túrde ámel etiw. Ádetde, bul normalar tek usı gruppanıń, gruppaniń ózine tiyisli boladı.
Íntızam Gruppaniń óz aldına qoyılǵan wazıypanı uddalashida arnawlı bir tártip bolıwın támiyinleydi, ulıwma maqsetke erisiwge tosqınlıq etiwshi principlerdi toqtatıw taptırıwǵa járdem beredi.
Íntızam shaxstı usı gruppada qabıl etilgen arnawlı bir minez-qulıq ulgine saladı, nátiyjeli miynet qılıw ushın shárt-sharayat jaratadı.
Usınıń menen birge Gruppaniń, gruppanıń shaxsqa tásiri kútá úlken ekenligin da aytıp ótiw dárkar.
-Gruppalar óz quramına muwapıq :
-Baslanǵısh — bólimler, xızmetler, uchastkalar, brigadalar formasında boladı.
Olar xızmetkerlerdi ayırım iskerlik túri, texnologiyalıq process tiykarında birlestiradi. Bul processlerdi ámelge asırıw arqalı xızmetkerler tikkeley munasábetlerge kirisiwediler.
Ekilemshi Gruppalar delingende olarǵa birlesken Gruppa aǵzalarınıń tikkeley bir-birlerine tásir kórsetiw dárejesi talay tómenlew boladı (mısalı, firma aǵzalarınıń sanı 10 mıń kisi bolsa, áne sol iri Gruppa degi ayırım xızmetkerler birbirlarini ulıwma teńimasliklari, bilmewleri múmkin). Lekin Gruppaniń firmaǵa tiyisliligi hár bir shaxs ushın úlken áhmiyetke iye boladı.
Jańa Gruppaniń qáliplesiw procesi izbe-iz bir neshe basqıshdan ibarat boladı. Olar:
- quram tabıw ;
- qáliplesiw;
- turaqlılasıw ;
- rawajlanıw yamasa krizis basqıshların basıp ótedi