Томонидан дарслик сифатида тавсия этилган



Download 4,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet522/553
Sana30.04.2022
Hajmi4,45 Mb.
#596111
1   ...   518   519   520   521   522   523   524   525   ...   553
Bog'liq
25-y-Iqtisodiyot-nazariyasi.-Darslik.-Sh.Sh .Shodmonov.T-2009

Реимпорт истеъмолчи 
мамлакатдан реэкспорт товарни сотиб олишни билдиради.
ЎЗБЕКИСТОНДА ТАШ
Қ
И САВДО АЙЛАНМАСИ ВА УНИНГ 
ТАРКИБИ 
Қ
УЙИДАГИ МАЪЛУМОТЛАР БИЛАН ТАВСИФЛАНАДИ
 
(27.3-
ЖАДВАЛ)

27.3-жадвал 


553 
Ўзбекистонда ташқи савдо айланмаси ва унинг таркиби, 
фоизда 
Кўрсаткичлар 
Йиллар 
2000
2002
2003
2004
2005 
2006 
2007 
2008 
Ташқи савдо 
айланмаси 
100,0 
 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0
100,0
100,0
100,0
Экспорт 
52,5 
52,4 
55,7 
56,0 
56,9 
59,2 
63,2 
60,7 
Импорт 
47,5 
47,6 
44,3 
44,0 
43,1 
40,8 
36,8 
39,3 
Экспорт – жами 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0
100,0
100,0
100,0
шу жумладан: 
Товарлар 
86,3 
84,1 
85,6 
88,2 
87,8 
87,9 
89,3 
89,6 
Хизматлар 
13,7 
15,9 
14,4 
11,8 
12,2 
12,1 
10,7 
10,4 
Импорт – жами: 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0 
100,0
100,0
100,0
100,0
шу жумладан: 
Товарлар 
91,5 
89,4 
89,8 
88,9 
89,6 
90,9 
92,6 
89,0 
Хизматлар 
8,5 
10,6 
10,2 
11,1 
10,4 
9,1 
7,4 
11,0 
Манба: Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси маълумотлари. 
«Ташқи бозорда конъюнктуранинг ёмонлашувига қарамасдан, 2008 
йилда ташқи савдо айланмаси 21,4 фоизга ошди, айни вақтда товарлар ва 
хизматлар экспорти 28,7 фоизга ортди. Натижада ташқи савдо балансида 
ижобий сальдо ҳажми сезиларли даражада ўсди. Бу эса ишончли тўлов 
баланси ва иқтисодиётимиз барқарорлигининг муҳим кўрсаткичи бўлиб 
хизмат қилмоқда»
183

Энг муҳими, экспорт ҳажмининг ана шундай ўсиши биз учун анъанавий 
ресурслар бўлмиш пахта толаси, қимматбаҳо металлар ва турли хомашё 
етказиб бериш ҳисобига эмас, балки асосан автомобиллар, нефть-кимё ва 
металл маҳсулотлари, минерал ўғитлар, ип-калава ва газлама, трикотаж 
буюмлар, сим-кабель маҳсулотлари, қурилиш материаллари ва бошқа шу 
каби кўплаб экспорт товарлари ҳажми ва турларини кўпайтириш эвазига 
таъминланмоқда.
Натижада «ташқи савдо таркибида чуқур ижобий ўзгаришлар рўй 
бермоқда. Кейинги йиллар мобайнида экспорт таркибида рақобатдош тайёр 
маҳсулот салмоғининг барқарор ўсиш тенденцияси ва хом ашё етказиб 
берувчи тармоқлар маҳсулотлари улушининг камайиб бораётгани яққол 
кўзга ташланмоқда. 2008 йилда умумий экспорт ҳажмида хом ашё бўлмаган 
товарларнинг улуши 71 фоиздан зиёдни ташкил этди. Айни вақтда 
Ўзбекистон учун анъанавий экспорт хом ашёси бўлган пахта толасининг бу 
борадаги улуши 2003 йилдаги 20 фоиздан 2008 йилда 12 фоизга тушди»
184

«Бизнинг кейинги йилларда экспорт соҳасида қўлга киритган 
ютуқларимиз, аввало, мамлакатимиз иқтисодиётини тубдан таркибий 
ўзгартириш ва диверсификация қилиш, қисқа муддатда биз учун мутлақо 
183
Каримов И.А. Жаҳон молиявий-иқтисодий инқирози, Ўзбекистон шароитида уни 
бартараф этишнинг йўллари ва чоралари. – Т.: Ўзбекистон, 2009, 16-б. 
184
Каримов И.А. Жаҳон молиявий-иқтисодий инқирози, Ўзбекистон шароитида уни бартараф этишнинг 
йўллари ва чоралари. – Т.: Ўзбекистон, 2009, 16-17-б. 


554 
янги, локомотив ролини бажарадиган тармоқларни барпо этиш, ишлаб 
чиқаришни модернизация қилиш, техник ва технологик янгилаш 
дастурларини амалга ошириш, замонавий бозор инфратузилмасини 
шакллантириш борасида ўз вақтида бошланган, чуқур ўйланган ва узоқ 
истиқболга мўлжалланган ишларимизнинг натижасидир»
185

Экспорт ва импортнинг ҳаракатида ҳам мультипликация самараси 
мавжуд бўлиб, бу омилни ҳисобга олиш ўта муҳим аҳамият касб этади. Бу 
борада таниқли иқтисодчи олимлардан Ж.Кейнс, Р.Кан, Ф.Махлуп, 
П.Самуэльсон ва бошқалар ташқи савдо мультипликатори тўғрисидаги 
назарий асосларни яратишда катта ҳисса қўшдилар.

Download 4,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   518   519   520   521   522   523   524   525   ...   553




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish