Томонидан дарслик сифатида тавсия этилган

ўсиши 
– 
бу 
аҳолининг 
эмиграция 
(фуқароларнинг ўз мамлакатларидан бошқа мамлакатларга кўчиб 
ўтиши) ва иммиграция (хорижий фуқароларнинг доимий яшаш учун 
мамлакатга кўчиб келиши)дан ташқари ҳаракатини ифодалайди. 
У 
қуйидаги умумий коэффициентлар орқали аниқланади: 
- туғилиш коэффициенти (йил давомида тирик туғилган чақалоқларнинг 
мавжуд аҳоли ўртача йиллик сонига нисбати); 
- ўлиш коэффициенти (йил давомида ўлганларнинг мавжуд аҳоли ўртача 
йиллик сонига нисбати); 
- 
табиий ўсиш коэффициенти (туғилиш ва ўлиш умумий 
коэффициентлари 
ўртасидаги 
фарқ). 
Одатда 
бу 
коэффициентлар 
мамлакатдаги ўртача ҳар 1000 та аҳоли сонига тўғри келувчи миқдор 
сифатида баҳоланади.

---

422 
Мамлакатимиздаги доимий аҳоли сони 2009 йилнинг 1 январь ҳолатига 
27,6 млн. кишини ташкил этиб, у олдинги йилга нисбатан 483,1 минг кишига 
ёки 1,8% га ўсган. Аҳолининг табиий ўсиши 508,9 минг кишини ташкил этиб, 
шундан 331,8 минг киши ёки 65,2% қишлоқ жойларига тўғри келади. 
Ўзбекистонда аҳолининг табиий ҳаракати қуйидаги маълумотлар билан 
тавсифланади (20.1-жадвал). 
Жадвалдан кўринадики, республикамизда 2003 йилга қадар ҳар 1000 
кишига тўғри келувчи туғилганлар сони қисқариб бориб, кейинчалик яна ўса 
бошлаган. Таҳлил даврида ўлганлар сони ҳам камайиб бормоқда. Бунинг 
натижасида ҳар 1000 кишига тўғри келувчи табиий ўсиш 1991 йилдаги 28,3 
кишидан 2003 йилдаги 14,5 кишига қадар қисқарган. Кейинги йилларда яна 
ўсиб, 2008 йилда 18,6 кишини ташкил этган. 

---

423 
20.1-жадвал 
Республикада аҳолининг табиий ҳаракатланиши 
Йиллар