To’g’ri to’rtburchak

1. 
   Oshkormas sxemalar
   
   1. 
      "To’g’ri to’rtburchak" sxemasi
      

To’rt nuqtali shablonda ikkinchi tartibli aniqlikda (1) tenglama approksimasiyasini yozamiz:
(10)
(10) sxema shartsiz turg’un.
soha uchun chegaraviy masalani qaraymiz. bo’lsin, bunda – butun musbat son. (10) sxemadan paydo bo’ladigan yuqori vaqt qatlamida noma’lum funksiya qiymatlari uchun tenglamalar sistemasini quyidagi qisqa ko’rinishda yozish mumkin:
(11)

Bu yerda , esa bo’yicha va , ma’lum qiymatlar bilan hisoblanadi. (11) da vaqt bo’yicha indekslar yozuvni soddalashtirish uchun tashlab yuborildi. bo’lsin. U holda chegaraviy shart chap chegarada beriladi, ya’ni uchun; shuning uchun ni ma’lum deb hisoblash mumkin. uchun kattalik (11) tenglamadan ketma-ket topilishi mumkin:
(12)
ni (12) formula bo’yicha ketma-ket aniqlash jarayoni progonka deb ataladi (aniqroq aytganda ikki nuqtali progonka).
Bu progonkaning hisoblash turg’unligi haqidagi masalaga qisqacha to’xtalib o’tamiz. (12) dan qiymatdagi xatolik da xatolikni tug’diradi. Shunday qilib , , u holda bo’ladi. Shuning uchun progonka yo’lida hisoblash xatoligi yomon holatda yig’iladi va albatta, oshishi bilan hisoblash xatoligi o’sishi tez yuz bermaydi (masalan, eksponensial).
Agar bo’lsa, u holda chegaraviy shart o’ng chegaraga qo’yiladi; progonka dan ga turg’un, ya’ni o’ngdan chapga. Shunday qilib turg’un progonka yo’nalishi xarakteristikalar yo’nalishi va chegaraviy shartni tutib turuvchi tugunlar joylashuvi bilan uyg’unlikda bo’ladi. Keyingi bandlarda maxsus izohlar bo’lmaganda har doim deb faraz qilinadi.

2.