To sh k en t davlat yu ridik in stitu ti

1 Karimov I.A.  B iz kelajagimizni o ’z qo’limiz bilan quramiz. T.7. -Toshkent:  O’zbekiston,  1999. 384-b.
2 Karimov I.A.  Ozod va obod Vatan,  erkin  va  farovon hayot -  pirovard maqsadimiz.  -Toshkent:  O’zbekiston,  2001.  -  
B.10-11.
92

---

|»  jamiyatdagi  o ‘matilgan  siyosiy  munosabatlar  asosida  o'z  siyosiy 
: 
manfaatlarini amalga oshirishga qaratiladi1.
\
 
Diniy  tashkilotlar  mulki.  O'zbekiston  Respublikasining  “Vijdon
j 
erkinligi  va  diniy  tashkilotlar  to ‘g ‘risida”2gi  1998-yil  1-may  qonunida 
! 
berilgan  ta’rifga  ko'ra,  O'zbekiston  Respublikasi  fuqarolarining  dinga 
!■
 
e’tiqod qilish,  ibodat,  rasm-rusumlar va marosimlami birgalikda  ado etish 
I 
maqsadida  tuzilgan  ko'ngilli  birlashmalari  (diniy jamiyatlar,  diniy  o'quv 
yurtlari, masjidlar, cherkovlar,  sinagogalar, monastirlar va boshqalar) diniy 
tashkilotlar 
deb 
e’tirof 
etiladi. 
Diniy 
tashkilot 
O'zbekiston 
>  Respublikasining  o'n  sakkiz  yoshga  to'lgan  va  O'zbekiston  Respublikasi 
hududida  doimiy  yashayotgan  yuz  nafardan  kam  bo'lmagan  fuqarolari 
tashabbusi bilan tuziladi.
Diniy  tashkilotlar  O'zbekiston  Respublikasi  Adliya  vazirligida  yoki 
uning  joylardagi  organlarida  ro'yxatdan  o'tkazilgandan  keyin  yuridik 
shaxs  maqomiga  ega  bo'ladi  va  qonun  hujjatlarida  nazarda  tutilgan 
tartibda o'z faoliyatini amalga oshirishi mumkin.
Diniy  tashkilotlaming  o'z  mablag'lari  hisobidan  sotib  olingan  yoki 
yaratilgan,  fuqarolar,  jamoat  birlashmalari  ehson  qilgan  (vasiyat  qilib 
qoldirgan)  yoxud  davlat  tomonidan  nazarda  tutilgan  boshqa  asoslarda 
olingan,  o'z  faoliyatlarini  ta’minlash  uchun  zarur  bo'lgan  binolar, 
imoratlar,  ibodat  qilish  anjomlari,  ishlab  chiqarish,  ijtimoiy  va  xayriya 
inshootlari, pul mablag'lari va boshqa mol-mulklar ulaming mulki bo'lishi 
mumkin.
Diniy  tashkilotlar  o'z  ehtiyojlari  uchun  lavlat  organlari  tomonidan 
shartnoma asosida beriladigan binolar va mol-mulkdan foydalanishga ham 
haqlidirlar.  Tarixiy  va  madaniy  yodgorliklar  obyektlari  va  buyumlarini 
diniy  tashkilotlarga  foydalanish  uchun  berish  qonun  hujjatlarida 
belgilangan tartibda amalga oshirilishi mumkin.
Shunisi  e’tiborliki,  diniy  tashkilotlaming  markaziy  boshqaruv 
organlari  ustavdagi  maqsadlaridan  kelib  chiqib,  O'zbekiston  Respublikasi 
qonun hujjatlariga muvofiy, noshirlik, ishlab chiqarish, ta’mirlash-qurilish, 
qishloq  xo'jalik  korxonalari  va  boshqa  korxonalami,  shuningdek  xayriya 
muassasalarini  (etimxonalar,  kasalxonalar)  ta’sis  etishga  ham  haqli 
hisoblanadilar.
Diniy  tashkilotlar  o'z  faoliyati  tugatgandan  keyin  ularga  foydalanib 
turish  uchun  berilgan  mol-mulk  o'z  egalariga  qaytariladi.  Diniy 
tashkilotlaming  faoliyati  tugatilgan  taqdirda,  ularga  qarashli  mol-mulkka