Тўқнашувлар ва уларни бартараф этиш йўллари Режа

Тўқнашувлар ва уларни бартараф этиш йўллари

Режа:
7.1. Диалектика – баҳс юритиш санъати.
7.2. Мулоқот олиб бориш услублари ва конфликт.

7.1. Диалектика – баҳс юритиш санъати
Диалектика – (юн.dialektike – суҳбат, баҳс – мунозара қилиш )-табиат, жамият ва тафаккур ривожланишининг энг умумий қонуниятлари тўғрисидаги таълимот, фалсафий ёндашув ва илмий билиш усулларидан бири¹. Қадимда диалектика суҳбат, баҳс – мунозара воситасида ҳақиқатни очиш йўли ва усули сифатида талқин қилинган.
Диалектика борлиқдаги барча нарсалар, ҳодисалар, жараёнлар мазмун – моҳиятини, уларнинг ўзаро алоқаси, сабаб–оқибат боғланиши, ҳаракати, ўзгариши, таъсирлашуви ва ривожланиши билан боғлайдиган таълимот сифатида эътироф этилади. Диалектика таълимотига кўра, оламда барча нарса ва ҳодисалар, шунингдек, улар ҳақидаги тушунча ва билимлар доимо ўзгаришда, ривожланишда бўлади. Табиий ҳодисаларни, ижтимоий ҳаёт ва тафаккур жараёнларини диалектик нуқтаи-назардан таҳлил қилиш уларнинг объектив алоқадорлигини, зарурий боғланишларини, ўзгариш ва ривожланиш қонуниятларини очиб бериш, истиқболни аниқлаш, тараққиётга эришишнинг самарали йўллари ва воситаларини ишга солиш имконини яратади.
Иш жараёнидаги баҳс юритиш этикети ахлоқ ва хулқ ҳақидаги фан соҳасига киради. Ҳозирги замонда иш жараёнида, кундалик ҳаётда, ҳукумат доираларида, ишлаб чиқаришда, халқаро муносабатларда зиддиятли муаммолар, конфликтлар содир бўлади, уларни ҳал қилиш учун баҳс-мунозаралар ва музокаралар олиб борилади.
Конфликтлар мазмунан, иш жараёнида уларнинг келиб чиқиши, сабалари, ечими менежмент-бошқариш ҳақидаги фан соҳасига киради.
Менежерлар конфликтларни чуқур ўрганиб таснифини ҳам берганлар: мақсадлар конфликти, билиш конфликти, ҳиссиёт (эмоция) конфликти², уларни ҳал этиш услубларини ҳам ишлаб чиққанлар.
Конфликтлар ва зиддиятларни ҳал этиш асосини музокара олиб бориш услублари ташкил қилади, уларни стратегияси бўйича 3 турга бўлиш мумкин:

• 
  юмшоқ;
  
• 
  қаттиқ;
  
• 
  қатъиятли (принципиал).